អង្គការសុខភាពពិភពលោក រងការរិះគន់រឿងកូវីដ១៩! តើប្រធានអង្គការនេះជានរណា?
អង្គការសុខភាពពិភពលោក (ជាភាសាអង់គ្លេស World Health Organization ហៅកាត់ថា WHO) គឺជាស្ថាប័នឯកទេសរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមាននាទីជាអាជ្ញាធរសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ។ អង្គការនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៧ខែមេសាឆ្នាំ១៩៤៨ និងមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស។
បច្ចុប្បន្ននេះ លោក Tedros Adhanom Ghebreyesus ជាប្រធានអង្គការ (Director-General) ជាមែកធាងមួយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលជាអង្គការកំពូលរបស់ពិភពលោក។ វិបត្តិ កូវីដ១៩ ដែលកំពុងរីករាតត្បាតពេញពិភពលោក ក៏មានសាធារណជនមួយចំនួនរិះគន់ដល់ចំណាត់ការរបស់ WHO ថា យឺតយ៉ាវ និងហាក់ទោរទន់ទៅរកប្រទេសចិនថែមទៀតផង។ ថ្ងៃនេះ BizKhmer សូមលើកយកប្រវត្តិរបស់ប្រធានអង្គការកំពូលមួយនេះ។ តើលោក Tedros Adhanom Ghebreyesus ជាអ្នកណា?
លោក Tedros Adhanom Ghebreyesus ជាប្រធានអង្គការ WHO ទី៨ កាន់តំណែងបន្ទាប់ពី លោកស្រី Margaret Chan សញ្ជាតិកាណាដាដើមកំណើតចិន។ លោកបានឡើងបានកាន់តំណែងជាប្រធានអង្គការចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ ខណៈតួនាទីរបស់លោកពីអតីតកាល ភាគច្រើនបម្រើការងារនៅក្រសួងរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកមួយគឺ អេត្យូពី (Ethiopia)។
កើតនៅថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៦៥ លោក Tedros Adhanom Ghebreyesus ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាអ្នកជីវមីក្រូសាស្ត្រ (Microbiologist) របស់អេត្យូពី និងត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិជាអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកជំងឺគ្រុនចាញ់។ លោក Tedros គឺមិនមែនជារូបវិទូ ដំបូង និងជាជនជាតិមកពីអាហ្វ្រិកតែម្នាក់គត់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកាន់តួនាទីកំពូលអង្គការពិភពលោកមួយនេះ។
WHO ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៧ខែមេសាឆ្នាំ១៩៤៨ និងមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស
អត្ថបទទាក់ទង៖
- WHO៖ គោលដៅនៃកូវីដ ១៩ គឺចង់លុកលុយគ្រប់ទីន្លែង នៅលើផែនដីនេះ
- WHO: វិធាន ៦ប្រការប្រឆាំងទប់ទល់នឹងកូវីដ១៩
អ្វីដែលគេចាប់អារម្មណ៍បំផុតនោះ គឺតួនាទីចំនួន ២ កម្រិតខ្ពស់ ដែលជាបទពិសោធន៍ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសអេត្យូពីចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៥ រហូតដល់ ២០១៦។ លោកបំពេញតួនាទីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលអេត្យូពី ពីឆ្នាំ២០០៥ ដល់ ២០១២ និងបានកាន់តួនាទីជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស ពីឆ្នាំ២០១២ ដល់ឆ្នាំ២០១៦។
ងាកទៅមើលប្រវត្តិកំណើតរបស់លោកបន្តិចសិន៖
លោក Tedros កើតនៅ Asmara ដែលពេលនោះដែនដីរបស់អេត្យូពី បច្ចុប្បន្នត្រូវបានដាក់បញ្ចូលជាឧបសម្ព័ន្ធប្រទេស អេរីទ្រី (Eritrea)។ ពីក្មេង លោកបានជួបរឿងជូរចត់ជាច្រើន ធ្វើឲ្យលោកបានចងចាំ និងឈឺចាប់ អំពីជំងឺគ្រុនចាញ់ដែលកើតឡើងក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំនៅអាហ្វ្រិក។ ប្អូនប្រុសរបស់លោកក៏ស្លាប់នៅអាយុ ៣ ឬ ៤ឆ្នាំដោយសារជំងឺ កញ្ជ្រិល ដែលស្ថិតនៅក្នុងចង្កោមនៃជំងឺ គ្រុនចាញ់ នេះដែរ។ លោកបានធំធាត់ និងបន្តការសិក្សានៅលើទឹកដីនៅក្នុងប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកនេះតែម្ដង។
នៅឆ្នាំ១៩៨៦ លោកបានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រវិទ្យាសាស្ត្រ ផ្នែកជីវសាស្ត្រពីសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Asmara ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងប្រទេស អេរីទ្រី។ នៅឆ្នាំ១៩៩២ លោកបានទទួលសញ្ញាបត្រអនុបណ្ឌិតវិទ្យាសាស្ត្រ ជំនាញ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំសាស្ត្រ នៃជំងឺឆ្លង (Immunology of Infectious Diseases) ពីសាកលវិទ្យាល័យអង់គ្លេស London School of Hygiene & Tropical Medicine ដែលស្ថិតនៅក្រោមចំណុះរបស់សកលវិទ្យាល័យទីក្រុងឡុងដ៍។
មកដល់ឆ្នាំ២០០០ លោកបានថ្នាក់បណ្ឌិត ជំនាញ សុខភាពសហគមន៍ ពីសាកលវិទ្យាល័យ Nottingham ដោយលោកបានធ្វើការសិក្សាបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតទៅលើការស៊ើបអង្កេតពីផលប៉ះពាល់នៃទំនប់វារីអគ្គិសនីដែលជាដើមហេតុនាំឱ្យមានការចម្លងរោគគ្រុនចាញ់ នៅតំបន់ Tigray របស់ប្រទេស អេត្យូពី។
ងាកមកមើលប្រវត្តិការងាររបស់លោកវិញ
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រភ្លាមលោកបានចូលបំពេញការងារនៅក្រសួងសុខាភិបាលអេត្យូពី ភ្លាម ដោយបានបំពេញការងារជាមន្ត្រីជំនាញផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ។ ប៉ុន្តែក្រោយពីរបបលោក Mengistu Haile Mariam ដួលរលំ លោក Tedros បានទៅរៀនបន្តថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៅទីក្រុងឡុងដ៍។
លោកមិនបោះបង់ការងារក្នុងក្រសួងសុខាភិបាលអេត្យូពីនោះទេ បើទោះបីជាលោករៀនចប់ថ្នាក់ក្រោយឧត្តម និងថ្នាក់បណ្ឌិតក៏ដោយ ដោយលោកបន្តចូលរួមជាមួយក្រសួង និងបានចូលរួមធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើន ដែលធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលអេត្យូពីសម្រេចបាននូវលទ្ធផលផ្លែផ្កាគួរជាទីកត់សម្គាល់នាពេលនោះ។ លទ្ធផលដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នាពេលនោះមាន ការបណ្ដុះបណ្ដាលបុគ្គលិកសុខាភិបាលជាស្ត្រី បាន ៤០ ០០០នាក់ កាត់បន្ថយអត្រាមរណកុមារ ពី ១២៣នាក់ក្នុងចំណោម ១០០០នាក់នៅឆ្នាំ២០០៦ មកនៅត្រឹមតែ ៨៨នាក់ ក្នុងចំណោម ១០០០នាក់នៅឆ្នាំ២០១១ និងការបង្កើនចំនួនវេជ្ជបណ្ឌិត និងឆ្មបនៅ អេត្យូពី។
ដោយសារតែសមិទ្ធផលការងារទទួលបានផ្លែផ្កាច្រើន នៅឆ្នាំ២០០៥ លោកត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល ដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី Meles Zenawi។ ជាប្រទេសក្រីក្របំផុតមួយនៅអាហ្វ្រិក មានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនដែលលោកត្រូវដោះស្រាយ។ តាមសេចក្ដីរាយការណ៍ពី ប្រភពអន្តរជាតិមួយចំនួន ក្នុងមុខតំណែងរបស់លោក លោកបានកសាងមណ្ឌលសុខភាពចំនួន ៤០០០កន្លែង បណ្ដុះបណ្ដាលបុគ្គលិកសុខាភិបាលបានជាង ៣០ ០០០នាក់ និងបានបង្កើតនូវក្រុមអ្នកជំនាញអាជីពផ្នែកសុខាភិបាលជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធី Health Extension Program (HEP) របស់ប្រទេស អេត្យូពី។
ដោយសារតែសមិទ្ធផលនៅក្នុងវិស័យសុខាភិបាល មានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ នៅឆ្នាំ២០១០ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានជ្រើសរើសប្រទេស អេត្យូពី ក្នុងចំណោមប្រទេសមួយចំនួនទៀត ជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីរបស់ខ្លួនឈ្មោះ US Global Health Initiative Plus ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកជួយគាំទ្រជាច្រើនលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងលើការធ្វើនវានុវត្តន៍ទៅលើវិស័យសុខាភិបាលសកល។
តែទោះជាយ៉ាងណា គេបានកត់សម្គាល់ឃើញថា អេត្យូពី មានបញ្ហាជាច្រើនដែលមិនអាចសម្រេចបាន ជាពិសេសគឺផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចតែម្ដង។ នៅអេត្យូពី មានក្រុមគ្រូពេទ្យដែលត្រូវផ្ដោតជាលក្ខណៈសហគមន៍ច្រើនផ្នែក ទៅលើជំងឺ អេដស៍ របេង និងគ្រុនចាញ់ ខណៈមុខងាររបស់លោក Tedros ក្នុងតួនាទីដំបូងផ្ដោតសំខាន់ទៅលើកំណែទម្រង់ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ។ ការធ្វើកំណែទម្រង់ហាក់មិនបានទៅដល់គោលដៅនោះទេ ធ្វើឱ្យបុគ្គលិកជំនាញផ្នែកសុខាភិបាល អេត្យូពី នាពេលនោះ បានរត់ចេញពីប្រទេសជាច្រើន រហូតដល់មានការរិះគន់បែបឡកឡើយថា នៅតំបន់ Chicago Metropolitan មានពេទ្យជនជាតិ អេត្យូពី ច្រើនជាងនៅប្រទេស អេត្យូពី ទៅទៀត។
តួនាទីមួយដែលធ្វើឱ្យលោកលេចធ្លោជាអន្តរជាតិ គឺ ការចូលរួមកម្មវិធី Global Health Initiatives ដែលគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបានចូលរួមយ៉ាងសកម្ម ហើយធ្វើឱ្យ អេត្យូពី ជាប្រទេសដំបូងដែលបានចុះហត្ថលេខាធ្វើកិច្ចការជាច្រើនក្នុងក្របខណ្ឌសុខាភិបាលអន្តរជាតិ។ តាមរយៈកម្មវិធីនេះហើយ ធ្វើឱ្យលោកត្រូវ បានស្ថាប័នអន្តរជាតិ ជាច្រើនតែងតាំងឱ្យធ្វើជា ប្រធាន សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល សមាជិក និងមុខងារជាច្រើនទៀត ជាពិសេសក្របខណ្ឌអង្គការអន្តរជាតិផ្សេងៗ ដូចជាកម្មវិធី Roll Back Malaria Partnership, UNAIDS, មូលនិធិសកលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរបេង អេដស៍ និងគ្រុនចាញ់ Partnership for Maternal, Newborn & Child Health និងអង្គការធំៗជាច្រើនទៀត។ ក្រៅពីនេះ លោកក៏ជាសមាជិកសកម្មនៃកិច្ចការសិក្សាធិការ (academic) និងចូលរួមជាមួយក្រុមអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រសុខាភិបាលសកលដូចជាវិទ្យាស្ថាន Aspen និង Harvard School of Public Health ជាដើម។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០១២ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ លោកត្រូវបានប្ដូរមកកាន់ការងារជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវិញ បន្ទាប់ពីលោក Hailemariam Desalegn ឡើងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី៩ បន្តពីលោក Meles Zenawi ដែលទទួលមរណភាពនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០១២។ ក្នុងមុខតំណែងជាក្រសួងការបរទេស Tedros Adhanom លោកបានបំពេញការងារផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងដោះស្រាយបញ្ហាជំងឺរាតត្បាតនៅអាហ្វ្រិកដូចជា អេបូឡា ជាដើម។
បើតាមការកត់ត្រានៅលើ Wikipedia លោកបានចូលជាសមាជិកស្ថាប័នអន្តរជាតិធំៗសង្ខេបបានដូចខាងក្រោម
-
2005-2009: Partnership for Maternal, Newborn & Child Health, Co-Chair[92]
-
2005-2006: Stop TB Partnership, Coordinating Board Member[93]
-
2007: 60th World Health Assembly, Vice President[94]
-
2007: 56th Session of WHO Regional Committee for Africa, Chairman[95]
-
2007-2009: Roll Back Malaria (RBM) Partnership, Chair[96]
-
2008–2009: Gavi, the Vaccine Alliance, Board Member[97]
-
2008-2009: High-Level Task Force for Innovative Financing for Health Systems, Member
-
2009-2011: Global Fund, Chair[10][98]
-
2009-2010: Joint UN Programme on HIV/AIDS (UNAIDS), Chair, Programme Coordinating Board
-
2009: The Aspen Institute, Ministerial Leadership Initiative, Aspen Global Health and Development at the Aspen Institute, Ministry Team[99]
-
2011-2017: The Aspen Institute, Global Leaders Council for Reproductive Health, Member[100]
-
2012-2014: Harvard University, Ministerial Leadership in Health Program, Advisory Board[101][102]
-
2012-2013: Child Survival Conference, Co-Chair and Co-Host
-
2012-2017: Intergovernmental Authority on Development (IGAD), Executive Council Chair
-
2012-2017: High-Level Task Force for the International Conference on Population and Development (ICPD), Member[103]
-
2013: African Union, Executive Council of Foreign Ministers of the African Union, Chair
-
2013: AIDS Watch Africa, Chair
-
2015-: Tana High Level Forum on Security in Africa, Board Member
-
Every Woman Every Child, Steering Group Member[104]
ការឡើងទៅកាន់តំណែងជាប្រធាន WHO!
នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦ លោក Tedros បានប្រកាសពីបេក្ខភាពរបស់ខ្លួនជាផ្លូវការនៅក្នុង សន្និបាតសុខភាពពិភពលោកលើកទី ៦៩។ លោកគឺជាបេក្ខជនមកពីអាហ្វ្រិកតែម្នាក់គត់ ដោយមានការគាំទ្រពេញទំហឹងពីសហភាពអាហ្វ្រិក និងពីបណ្ដារដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលមកពីទ្វីបអាហ្វ្រិកទាំងអស់។ ការប្រកាសបេក្ខភាពរបស់លោក Tedros ជាផ្លូវការគឺធ្វើឡើងនៅទីក្រុង ហ្សឺណែវ ដោយមានការចូលរួមពីប្រធានគណៈកម្មាធិការសហភាពអាហ្វ្រិក បណ្ដារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសរបស់ រ្វ៉ាន់ដា និងកេនយ៉ា និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលប្រទេសអាល់ហ្សេរី។
ក្នុងយុទ្ធនាការស្វែងរកការគាំទ្រ លោកបានបង្កើតពាក្យស្លោកមួយ «រួមគ្នាដើម្បីធ្វើឱ្យពិភពលោកមានសុខភាពប្រសើរជាងមុន (Together for a Healthier World)»។ មានឥសរជនធំៗ និងលេចធ្លោរបស់អាហ្វ្រិកជាច្រើនជួយគាំទ្រលោក ហើយក៏មានព័ត៌មានលេចឮពីការជួលក្រុមហ៊ុនអាមេរិកជំនាញខាងបញ្ចុះបញ្ចូល Mercury Public Affairs ឱ្យជួយលោកថែមទៀតផង។
ដើមឆ្នាំ ២០១៧ គឺនៅខែមករា ក្រុមប្រឹក្សាប្រតិបត្តិរបស់ WHO បានធ្វើការជម្រុះបេក្ខជនដែលក្នុងនោះមានលោក Tedros ស្ថិតនៅក្នុងបញ្ជីនាំមុខគេក្នុងចំណោមបេក្ខជនសរុប ៦រូបដោយឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតសម្ងាត់ពីរលើក។ មកដល់ថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧ លោកត្រូវបានប្រកាសជ្រើសរើសជាប្រធានអង្គការនេះជាផ្លូវការតែម្ដង បន្ទាប់ពី ទទួលបានសំឡេងលើសលប់ ១៣៣ ទល់នឹង ១៨៥។
លោក Tedros ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ថា ជាជនក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអាហ្វ្រិកដំបូងក្នុងមុខតំណែងកំពូលមួយនេះ ហើយជា ប្រធានអង្គការដំបូង ដែលឆ្លងការបោះឆ្នោតបើកចំហឱ្យមានការចូលរួមពីប្រទេសជាសមាជិកទាំងអស់លើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រស្ថាប័នកំពូលរបស់ UN មួយនេះ។
នៅលើគេហទំព័រ WHO បានឱ្យដឹងថា លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Tedros បានកំណត់ទិសដៅអាទិភាព ៥ចំណុចពាក់ព័ន្ធនឹងការគ្របដណ្ដប់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលសកល ការសង្គ្រោះបន្ទាន់ចំពោះស្ត្រី កុមារ និងជំទង់ ផលប៉ះពាល់សុខភាពពីបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនិងបរិស្ថាន និងបរិស្ថាន និងការកែសម្រួល WHO (universal health coverage; health emergencies; women’s, children’s and adolescents’ health; health impacts of climate and environmental change; and a transformed WHO)។
មានការរិះគន់ ប្រធាន WHO ពាក់ព័ន្ធនឹងកូវីដ១៩?
ក្នុងចំណាត់ការទប់ទល់នឹងការរីករាតត្បាតវីរុសកូវីដ១៩ លោកត្រូវបានបណ្ដាប្រទេសបស្ចិមលោកមួយចំនួនរិះគន់ពីចំណាត់ការដ៏យឺតយ៉ាវជុំវិញការទប់ស្កាត់ និងវិធានការផ្សេងៗ។ គេចាំមិនភ្លេចទេថា នៅសប្ដាហ៍ទី១ នៃខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ លោកបានទៅជួបលោក Xi Jinping ក្រោយពីដំណើរទស្សនកិច្ច លោកបានប្រកាសថា ពិភពលោកមិនចាំបាច់ចាត់វិធានការណ៍ «លូកដៃដោយមិនចាំបាច់ក្នុងវិស័យទេសចរ និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ-unnecessarily interfere with international travel and trade» ដូចជាការដាក់កំហិត ឬបិទទេសចរទូទាំងពិភពលោកជាដើម។ ការប្រកាសនេះ ត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ថា មានចំណែកធ្វើឱ្យមានការរីករាតត្បាតវីរុសកូវីដ១៩ ទៅកាន់ពិភពលោក យ៉ាងអាក្រក់បំផុត។
ជាមួយគ្នានេះដែរ មេដឹកនាំនៃបណ្ដាប្រទេសធំៗមួយចំនួន រួមទាំងប្រពន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិផង បានរិះគន់ឥតសំចៃមាត់ថា អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) មានភាពយឺតយ៉ាវ និងពន្យារពេលក្នុងការប្រកាសថា កូវីដជាក្ដីបារម្ភបន្ទាន់ដល់សុខភាពសាធារណៈ និងជាជំងឺរាតត្បាតអន្តរជាតិ (Public health emergency of international concern and pandemic)។
សាស្ត្រាចារ្យមួយរូបនៅសាកលវិទ្យាល័យ Georgetown លោក Lawrence Gostin បានថ្លែងដោយឥតសំចៃមាត់ថា យុទ្ធសាស្ត្ររបស់ លោក Tedros មានលក្ខណៈជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយច្រើនជាងជាអភិក្រមដែលគិតគូរដល់សុខភាពសាធារណជ្រៅជ្រះ ដោយសារតែ លោក Tedros បានសរសើរដល់ចំណាត់ការរបស់ចិន និងថែមទាំងកោតសរសើរចិនថា «ស្តង់ដារថ្មីនៃការគ្រប់គ្រងការផ្ទុះជំងឺ new standard for outbreak control»។ ថ្មីៗនេះមានការដាក់ញ្ញាត្តិឱ្យ លោក Tedros ចុះចេញពីតំណែង ដោយធ្វើឡើងនៅលើគេហទំព័រ Change.Org មានអ្នកយល់ព្រម និងចុះហត្ថលេខាគាំទ្រញ្ញាតិនេះសរុប រហូតដល់ ៧២៦ ០០០នាក់។
ថ្មីៗ នេះក៏មានព័ត៌មានរិះគន់ពីអនុនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនថា អង្គការសុខភាពពិភពលោក គួរប្ដូរឈ្មោះទៅជា អង្គការសុខភាពចិន (China Health Organization)។ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះដែរ ប្រធានាធិតបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Trump ក៏ចោទប្រកាន់ថា WHO លម្អៀងទៅចិន ហើយថែមទាំងព្រមានកាត់បន្ថយ ឬផ្ដាច់ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកដល់ WHO ថែមទៀតផង៕
ដោយ៖ យ៉ន សុភារិទ្ធិ
ឯកសារយោង៖ គេហទំព័រ WHO, Wikipedia, Curriculum Vitae: Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus" (PDF). World Health Organization. Archived (PDF) from the original on 14 February 2017. Retrieved 10 October 2018, Washintonexaminer