ម៉ារី ឃ្យូរី អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្ត្រីដំបូងបង្អស់ និងវីរនារីរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជំនាន់ក្រោយក្នុងពេលតែមួយ
តើអ្នកជឿទេថា អំណាចនៃការងប់ងុលនឹងអ្វីដែលខ្លួនស្រឡាញ់ និងពលីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនទាំងអស់ដើម្បីសម្រេចវាឲ្យបាន អាចយកឈ្នះអ្វីៗទាំងអស់នៅលើលោកនេះបាន ? លោកស្រី ម៉ារី ឃ្យូរី ដែលមិនត្រឹមតែជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្ត្រីដំបូងបង្អស់ដែលខំប្រឹងរើបម្រាស់ចេញពីការរើសអើងរបស់សង្គមដែលគ្របដណ្ដប់ដោយអំណាចរបស់បុរសនេះទេ តែថែមទាំងជាវីរនារីនៅក្នុងដួងចិត្តរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជំនាន់ក្រោយ ទាំងបុរសនិងស្ត្រីផងនោះ បានពោលថា៖ "បើអ្នកពិតជាមានឆន្ទៈមែន នោះឆន្ទៈនឹងបង្ហាញផ្លូវដល់អ្នកមិនខាន"។ តើធាតុផ្សំសំខាន់ទាំង២យ៉ាងក្នុងជីវិត ដែលជាជំនក់ចិត្តនិងការខិតខំប្រឹងប្រែងនេះ បាននាំជ័យជម្នះនៅក្នុងជីវិតរបស់លោកស្រី ម៉ារី ឃ្យូរី យ៉ាងដូចម្ដេច ? កើតនៅក្នុងត្រកូលគ្រួសារដែលមានឪពុកម្ដាយជាគ្រូបង្រៀនជនជាតិប៉ូឡូញ ម៉ារី កើតនៅក្នុងឆ្នាំ១៨៦៧ ស្របពេលដែលប៉ូឡូញស្ថិតនៅក្រោមការកាន់កាប់ដ៏ឃោរឃៅរបស់រុស្ស៊ី ដែលសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើការរើសអើងស្ត្រី ជាពិសេសបំបិទសិទ្ធិស្ត្រីមិនឲ្យទទួលការអប់រំខ្ពង់ខ្ពស់នោះឡើយ។ បើទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ឪពុកម្ដាយរបស់ម៉ារីដែលតែងតែឲ្យតម្លៃលើចំណេះដឹង បានជំរុញម៉ារីទទួលបានការអប់រំរហូតបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យពីស្ថាប័នអប់រំដែលមានតែមួយគត់នៅកន្លែងកំណើតរបស់ម៉ារី។
www.reddit.com[/caption] ឆាកជីវិតរបស់ម៉ារី ត្រូវទទួលរងសោកនាដកម្មយ៉ាងធំធេង ក្រោយពីការស្លាប់របស់ម្ដាយក្នុងវ័យត្រឹមតែ១០ឆ្នាំរបស់ម៉ារី។ ក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យ ឪពុករបស់ម៉ារីមិនមានលទ្ធផលផ្គត់ផ្គង់ការសិក្សារបស់ម៉ារីនិងបងប្អូនរបស់គាត់ផងនោះ ម៉ារីនិងបងស្រីក៏សម្រេចចិត្តដាក់វេនគ្នាដោយបងស្រីរបស់ម៉ារីបន្តការសិក្សានៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំងមុន ហើយម៉ារីរកការងារធ្វើនៅប្រទេសប៉ូឡូញដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ការសិក្សារបស់បងស្រី នៅពេលបងស្រីរបស់គាត់រកការងារធ្វើបានហើយ សឹមផ្គត់ផ្គង់ការសិក្សារបស់ម៉ារីនៅទីក្រុងប៉ារីសម្ដង។
គឺជាអំឡុងពេលដែលមានការងារធ្វើជាគ្រូបង្រៀននៅតាមផ្ទះនេះហើយ ដែលការស្រឡាញ់ជក់ចិត្តនឹងការចង់ចេះចង់ដឹងបាននាំម៉ារីឲ្យស្វែងរកអ្វីទៅដែលខ្លួនឯងជក់ចិត្តពិតប្រាកដ។ ម៉ារីរៀនសូត្រស្រាវជ្រាវដោយខ្លួនឯងអំពីរូបវិទ្យានិងគណិតវិទ្យា ព្រមទាំងមានការជួយណែនាំពីឪពុកផងដែរ។ ការខិតខំរបស់ម៉ារី បានធ្វើឲ្យគាត់ក្លាយជាស្ត្រីដ៏កម្របំផុតមួយ ដែលអាចប្រឡងជាប់ចូលរៀននៅក្នុង The Sorbonne ជាសាកលវិទ្យាល័យដ៏ល្បីឈ្មោះមួយរបស់ទីក្រុងប៉ារីស នៅក្នុងផ្នែករូបវិទ្យានិងគណិតវិទ្យា។
បារាំងនៅក្នុងអំឡុងពេលនេះ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមិនខុសគ្នាប៉ុន្មានដែរពីប្រទេសកំណើតរបស់គាត់ ចំពោះបញ្ហារើសអើងស្ត្រីភេទនៅក្នុងការអប់រំ ហើយវារឹតតែចម្លែកទៅទៀតនៅពេលនិយាយអំពីអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដែលជាស្ត្រីភេទ ក៏ព្រោះតែសង្គមមួយនេះធ្លាប់តែមានតែបុរសជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប៉ុណ្ណោះ។ មិនមែនស្ត្រីពុំមានសមត្ថភាពអាចធ្វើការងារស្មុគស្មាញដូចជាការងារស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រដូចបុរសនោះទេ ប៉ុន្តែនេះគឺមកពីពួកគេត្រូវបានបង្រៀនឲ្យក្លាយជាបែបនោះ។ នៅក្រោមមជ្ឈដ្ឋានសង្គមដែលគ្របដណ្ដប់ដោយអំណាចរបស់បុរស ពួកគេត្រូវបានបង្រៀនឲ្យទន់ខ្សោយ តូចទាប និងមិនអាចក្លាយជាអ្នកប្រាជ្ញឈ្លាសវៃដូចបុរសនោះឡើយ បើទោះជាពួកគេខិតខំតស៊ូប៉ុណ្ណាក៏ដោយ។
យ៉ាងណាមិញ ម៉ារី មិនដែលចាប់អារម្មណ៍នឹងរឿងអស់ទាំងនោះឡើយ ព្រោះកិច្ចការស្រាវជ្រាវជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររបស់ម៉ារី ត្រូវបានជំរុញដោយការងប់ងុលជក់ចិត្តនឹងការចង់ចេះចង់ដឹងនិងភាពងឿងឆ្ងល់។ ក្នុងឆ្នាំ១៨៩៥ ម៉ារីក៏បានរៀបការជាមួយស្វាមីនាង ពែរី ឃ្យូរី ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យក្នុងផ្នែករូបវិទ្យារបស់ The Sorbonne។
ជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់អ្នកទាំងពីរ គឺជាការចាប់ដៃគ្នានៅលើវិថីជីវិតជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្រាវជ្រាវដែលពោរពេញដោយចិត្តពុះកញ្ជ្រោលនិងសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះការងាររបស់ខ្លួន។ ម៉ារី បានចាប់ផ្ដើមការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន នៅពេលដែលការសិក្សារបស់អ្នករូបវិទ្យា Becquerel បានរកឃើញមានកាំរស្មីដែលមើលមិនឃើញរំភាយចេញពីអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម ហើយកាំរស្មីនេះអាចធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់អង្គធាតុរឹង និងធ្វើឲ្យខ្យល់អាចចម្លងចរន្តអគ្គិសនីថែមទៀតផង។ ម៉ារី ចង់ដឹងថាកាំរស្មីនេះជាអ្វី គាត់ក៏ដឹងដែរថារ៉ែខនិជម្យ៉ាង ដែលមានឈ្មោះថា pitchblende មានផ្ទុកនូវអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម ប៉ុន្តែរ៉ែនេះមានកម្រិតវិទ្យុសកម្មខ្ពស់ជាងអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមសុទ្ធចំនួន៤ដងឯណោះ នេះមានន័យថានៅក្នុងរ៉ែpitchblendeប្រាកដជាមានអ្វីផ្សេងទៀតដែលធ្វើឲ្យវាមានកម្រិតវិទ្យុសកម្មខ្ពស់បែបនេះហើយ។
ហេតុនេះគាត់ជាមួយនឹងស្វាមីក៏ចាប់ផ្ដើមពិសោធន៍ដោយយកប្រភេទរ៉ែpitchblendeនេះទៅរំលាយនៅក្នុងសូលុយស្យុងអាស៊ីត ដើម្បីញែកចេញធាតុនីមួយៗ។ នៅពេលញែកចេញរួច គាត់ក៏ដកចេញបានម្សៅពណ៌ខ្មៅ ដែលមានកម្រិតវិទ្យុសកម្មខ្ពស់ជាងអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមចំនួន៣៣០ដងឯណោះ ទើបការសិក្សានេះនាំទៅរកការរកឃើញធាតុគីមីថ្មីមួយក្នុងតារាងខួបនៃធាតុគីមី ដែលមានឈ្មោះថា ប៉ូឡូញ៉ូម (Po)។
របកគំហើញនេះធ្វើឲ្យគាត់យកឈ្នះពានរង្វាន់ណូបែលរូបវិទ្យាក្នុងឆ្នាំ១៩០៣។ ក្រោយមកទៀតគាត់រកឃើញថា សារធាតុរាវដែលនៅសល់នៅតែមានកម្រិតវិទ្យុសកម្មខ្ពស់ដដែល បើទោះជាបរិមាណរបស់វាមានតិចតួចក្ដី។ គាត់ក៏បានរកឃើញថា កម្រិតវិទ្យុសកម្មនេះមានខ្ពស់ជាងអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមតែឯងចំនួនជាង១លានដង ហើយធាតុគីមីថ្មីមួយទៀតក៏ត្រូវបានរកឃើញ និងដាក់ឈ្មោះថា រ៉ាដ្យូម (Ra)។
ការសិក្សាទៅលើធាតុគីមីរ៉ាដ្យូម បានធ្វើឲ្យម៉ារីក្លាយជាស្ត្រីដំបូងបង្អស់ដែលបានឈ្នះពានរង្វាន់ចំនួន២ដងក្នុងជីវិត ដែលលើកចុងក្រោយនេះគឺជាពានរង្វាន់ណូបែលគីមី ក្នុងឆ្នាំ១៩១១។ ក្រោយពីការស្លាប់របស់ស្វាមីមុនពេលរកឃើញធាតុគីមីរ៉ាដ្យូមនេះ ដំណែងរបស់ស្វាមីដែលជាសាស្ត្រាចារ្យត្រូវបានប្រគល់ឲ្យម៉ារីជាអ្នកស្នងបន្ត ហើយនាពេលនោះដែរនាងក៏បានក្លាយជាស្ត្រីដំបូងម្នាក់គត់ដែលបានក្លាយជាសាស្ត្រាចារ្យរបស់ The Sorbonne របស់ប៉ារីស។
អំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ម៉ារីបានក្លាយជាតួអង្គដ៏សំខាន់បំផុតមួយដែលបានបង្កើតឧបករណ៍ឆ្លុះកាំរស្មីXដោយចល័ត សម្រាប់ព្យាបាលរបួសរបស់ទាហានដែលនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល។ ប៉ុន្តែ ការខិតខំតស៊ូរបស់គាត់ក្នុងការស្រាវជ្រាវធាតុវិទ្យុសកម្មទាំងនេះ ត្រូវឲ្យគាត់លះបង់នូវអាយុជីវិតដោយសារការស្រូបយកជាតិបំពុលដ៏សាហាវទាំងនោះក្នុងកម្រិតច្រើនហួសប្រមាណពេក ហើយក៏បានអស់អាយុជីវិតក្នុងឆ្នាំ១៩៣៤។
ចំណែកឯបន្ទប់ពិសោធន៍របស់គាត់ The Curie Lab បានបន្សល់ទុកជាកេរ្តិ៍មរតកសម្រាប់ជំរុញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្ត្រីក្មេងៗជំនាន់ក្រោយរហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ អត្ថបទទាក់ទង៖ ប្រវត្តិនៃពានរង្វាន់ណូបែលរូបវិទ្យារបស់The Curiesចំពោះការរកឃើញធាតុគីមីរ៉ាដ្យូម (Ra)
