Greenland​ កោះ​គ្របដណ្ដប់​ដោយ​ទឹក​កក ហេតុ​អ្វី​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​ដែនដី​ដ៏​ពិសិដ្ឋ?​



ហ្រ្គីនឡែន (Greenland​) គឺ​ជា​ដែន​កោះ​ដែល​ធំ​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​ពិភពលោក ពោល​គឺ​វា​ធំ​ជាង​រដ្ឋ​អាលាស្កា ​(Alaska)​ដែល​មាន​ផ្ទៃ​១.៧លានគីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ទិញ​ពី​ប្រទេស​រុស្ស៊ី​ទៅ​ទៀត។ កោះ​ដ៏​ធំ​សម្បើម​នេះ​គឺ​ជា​តំបន់​ស្វយ័ត​មួយ​របស់​ប្រទេស​ដាណឺមាក ដែល​មាន​ផ្ទៃ​ជាង ២លានគីឡូម៉ែត្រក្រឡា និង​មាន​ទីតាំង​ស្ថិត​នៅ​ចន្លោះ​មហាសមុទ្រ​អាត្លង់ទិច​ខាង​ជើង​នឹង​​តំបន់​អាក់ទិក។  ផ្ទៃ​ដី​ប្រមាណ​៨០%​នៃ​ដែន​កោះ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គ្របដណ្ដប់​ទៅ​ដោយ​ទឹកកក​ ចុះ​មូល​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​តំបន់​ដ៏​ត្រជាក់​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​ដែនដី​ដ៏​ពិសិដ្ឋ​ទៅ​វិញ?

ថ្វីត្បិត​តែ​ផ្ទៃដី​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​ស្រុង​បាន​គ្របដណ្ដប់​ទៅ​ដោយ​ទឹកកក ប៉ុន្តែ​Greenland​គឺ​ជា​តំបន់​ដែល​បង្កប់​ទៅ​ដោយ​ភោគទ្រព្យ​ធម្មជាតិ​យ៉ាង​ច្រើន​សម្បូរ​បែប​ដែល​រួមមាន ប្រេង,ឧស្ម័ន​ធម្មជាតិ, ធនធាន​រ៉ែដែក, រ៉ែ​មាស, ពេជ្រ, សំណ, ស័ង្កសី រួម​នឹង​រ៉ែ​ដ៏​កម្រ​បំផុតRare Earth​ផង​ដែរ។  ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ ក៏​ធ្លាប់​មាន​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​ព្យាករណ៍​ថា នៅ​ពេល​ដែល​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​វា​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ទឹកកក​នៅ​តំបន់​ប៉ូល​រលាយ ហើយ​ទីក្រុង​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​អាច​នឹង​ត្រូវ​លិចលង់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០៥០​ខាង​មុខ ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​ដែនដី​អឌ្ឍគោល​ខាង​ជើង និង​តំបន់​ក្បែរ​ៗ​តំបន់​ប៉ូល អាច​នឹង​ក្លាយ​ជា​កន្លែង​អំណោយ​ផល​សម្រាប់​ការ​រស់នៅ​វិញ​នា​ប៉ុន្មាន​ទសវត្សរ៍​ខាង​មុខ។

តាម​ប្រភព​ពី​សារព័ត៌មាន CNN កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ​ក៏​បាន​ចុះ​ផ្សាយ​ផង​ដែរ​អំពី​មហិច្ឆតា​នៃ​ប្រធានាធិបតី​ទី​៤៦​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក​លោក ដូណល់ត្រាំ (Donald Trump) លើ​បំណង​ចង់​ទិញ​កោះ​Greenland ប៉ុន្តែ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ប្រទេស​ដាណឺមាក​បដិសេធ។ លោក​ត្រាំ​ មិន​មែន​ជា​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​ដំបូង​ដែល​ចង់​ទិញ​ Greenland នោះ​ទេ ពោល​គឺ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ១៩៤៦ លោក ហារី ទ្រូម៉ាន់ (Harry Truman) ក៏​ចង់​ទិញ​កោះ​នេះ​ដែរ ​ក្នុង​តម្លៃ​ ១០០ លាន​ដុល្លារ​តែ​មិន​បាន​សម្រេច​។

ដោយ​ឡែក​ ប្រទេស​ចិន​ដែល​ជា​មហា​អំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​លេខ​២​ក្នុង​ពិភពលោក​ ហាក់​ដូច​ជា​បោះ​ជំហាន​ទៅ​មុខ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង​ការ​មក​កាន់​តំបន់​ដ៏​ពិសិដ្ឋ​នេះ ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​បាន​ដាក់​សំណើ​មួយ កាល​ពី​ឆ្នាំ២០១៨ ទៅ​កាន់​រដ្ឋាភិបាល​ដាណឺម៉ាក​ ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​សាងសង់​អាកាសយានដ្ឋាន​អន្តរជាតិ​ចំនួន ០៣ នៅ​លើ​កោះ Greenland ជាប់​ភាគ​ឦសាន​ប្រទេស​កាណាដា ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​ដោយ​ការ​ទាមទារ​លើស​កម្រិត ពី​រដ្ឋាភិបាល​ដាណឺម៉ាក ។

គួរ​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថា ដោយ​សារ​តែ​ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ​ស្ថិត​នៅ​ចន្លោះ​មហាសមុទ្រ​អាត្លង់ទិក និង​តំបន់​អាក់ទិក​ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​Greenland ក្លាយ​ជា​តំបន់​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​ណាតូ ក្នុង​ការ​ឃ្លាំ​មើល​សកម្មភាព​របស់​រុស្ស៊ី ហើយ​បច្ចុប្បន្ន សហរដ្ឋអាមេរិក​ក៏​មាន​មូលដ្ឋាន​យោធា​របស់​ខ្លួន​នៅ​លើ​ដែន​កោះ​ដ៏​ធំ​សម្បើម​មួយ​នេះ​ផង​ដែរ៕

ប្រភព៖ សារព័ត៌មាន CNN/CNA/AFP 
ដោយ៖ ជួប ស្រីរ័ត្ន

X
5s