គោលដៅនៃការស្វែងរកចំណេះដឹងពិត គឺជាផ្លូវបញ្ច្រាសពីភាពប្រាកដប្រជានឹងចំណេះខ្លួនឯង
សង្គមតែងតែលើកតម្កើងនូវភាពប្រាកដប្រជាថាជាចំណេះដឹង និងបង្អាប់ចោលនូវការមានមន្ទិលសង្ស័យនិងសួរសំណួរឆ្ងល់ច្រើនថាជាភាពល្ងង់ខ្លៅ។ ប៉ុន្តែ Bertrand Russel បានពោលថា៖ "បញ្ហាដ៏ចម្បងនៅក្នុងពិភពលោកនេះ កើតឡើងនៅពេលដែលមនុស្សល្ងង់ខ្លៅពោរពេញទៅដោយភាពប្រាកដប្រជានឹងខ្លួនឯង រីឯមនុស្សចេះដឹងបែរជាមានភាពមន្ទិលសង្ស័យទៅវិញ"។
នៅពេលមនុស្សមានភាពប្រាកដប្រជាទៅលើអ្វីមួយ មានន័យថាពួកគេមានជំនឿជឿជាក់ចំពោះអ្វីមួយនោះហើយ។ តើអ្នកមានដឹងទេថា គោលដៅនៃការស្វែងរកចំណេះដឹងពិតពុំមែនជាភាពប្រាកដប្រជានោះឡើយ តែជាភាពមន្ទិលសង្ស័យទៅវិញ ?
តើអ្នកមានដឹងទេថា មនុស្សដែលងាយឆបោកបំផុតគឺជាមនុស្សប្រភេទបែបណា ? នោះគឺជាមនុស្សដែលឆាប់ជឿនេះឯង។ ហេតុអ្វី ? ពីព្រោះបើកាលណាមនុស្សមានជំនឿជឿជាក់ងប់ងុលខ្លាំងទៅលើអ្វីមួយ ដោយខ្វះវិចារណញ្ញាណមករិះគិត នោះពួកគេបានគូសខ្សែបន្ទាត់បិទជិតចំណេះដឹងរបស់ពួកគេត្រឹមនោះហើយ។ ភាពប្រាកដប្រជាដែលនាំទៅរកជំនឿនេះ មិនអាចនាំអ្នកឲ្យរកឃើញការពិតពីចំណេះដឹងបានឡើយ ផ្ទុយទៅវិញវាគឺជាភាពមន្ទិលសង្ស័យ ងឿងឆ្ងល់ច្រើន និងសួរនាំច្រើនទៅវិញទេ ទើបនាំអ្នកឲ្យរកឃើញឫសគល់អំពីបញ្ហាអ្វីមួយពិតប្រាកដបាន។ ភាពប្រាកដប្រជានឹងនាំមនុស្សឲ្យមានអំនួតក្អេងក្អាងទៅលើអ្វីដែលពួកគេបានរៀនចេះដឹងកន្លងមក ប៉ុន្តែការដែលមិនស្គាល់ថាខ្លួនឯងល្ងង់ខ្លៅ នោះហើយគឺជាភាពល្ងង់ខ្លៅពិតប្រាកដដែលមនុស្សប្រភេទនេះមាន។
ដូច Amos Branson Alcott ពោលថា៖ "ល្ងង់ខ្លៅចំពោះភាពល្ងង់ខ្លៅរបស់ខ្លួនឯង គឺជាជំងឺដ៏ធ្ងន់ធ្ងររបស់មនុស្សល្ងង់ខ្លៅ"។ នៅត្រង់ចំណុចណាដែលអ្នកបញ្ឈប់ការជជីកសួរនាំហើយ ត្រង់ចំណុចនោះឯងដែលអ្នកបានគូសខ្សែបន្ទាត់កំណត់ព្រំដែនឲ្យចំណេះដឹងរបស់ខ្លួនឯងឲ្យចប់នៅត្រឹមហ្នឹង។ បើអ្នករំដោះខ្លួនឯងចេញពីជំនឿដែលខ្វាក់ភ្នែកទាំងនោះ ហើយដាក់គោលដៅស្វែងរកការពិតអំពីចំណេះដឹង នោះអ្នកនឹងរកឃើញថាវាប្រៀបដូចជាដំណើរផ្សងព្រេងមួយដែលមិនចេះចប់ដូច្នោះ។ កាន់តែសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត អ្នកនឹងដឹងថា បើអ្នកដឹងកាន់តែច្រើនប៉ុណ្ណា នោះអ្នកនឹងដឹងថាខ្លួនឯងកាន់តែល្ងង់ប៉ុននោះ។ ភាពជោគជ័យនៅក្នុងសាលារបស់បុគ្គលម្នាក់គឺជាភាពប្រាកដប្រជារបស់គេទៅលើចំណេះដឹងរបស់ខ្លួនឯង។ តេស្តប្រឡងដែលធ្វើការវាស់សមត្ថភាពចំណេះដឹង បានដាក់ជម្រើសមកឲ្យគេថា បើ A ត្រូវហើយ នោះ B មិនអាចត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ខួរក្បាលរបស់ក្មេងដែលបានបណ្ដុះនិងហ្វឹកហាត់តម្រង់ឲ្យគិតក្នុងរបៀបណា នោះពួកគេនឹងមានទម្លាប់គិតរបៀបនោះនៅពេលពេញវ័យ។
ក្មេងត្រូវតែទទួលបានការបង្រៀនទៅលើថាតើត្រូវគិតរបៀបណា ពុំមែនបង្គាប់ពីអ្វីដែលត្រូវគិតនោះឡើយ។ មនុស្សតែងតែឲ្យតម្លៃទៅលើលទ្ធផលពីសាលារបស់បុគ្គល ហួសហេតុពេករហូតសម្ពាធមួយនេះបានបង្គាប់ឲ្យមនុស្សមានផ្នត់គំនិតមួយថា បើពួកគេបរាជ័យនៅក្នុងសាលា នោះពួកគេក៏មិនអាចជោគជ័យនៅក្នុងជីវិតឡើយ។ បើ A ត្រូវហើយ នោះ B គ្មានផ្លូវនោះឡើយដែលអាចត្រឹមត្រូវបាននោះ។ ក្នុងឆាកជីវិតពិត វាពុំមែនជាអ្វីដែលត្រូវគិតនោះឡើយដែលសំខាន់ តែគឺជាសមត្ថភាពរបស់ពួកគេក្នុងការគិត។ បើផ្លូវ A បរាជ័យ អ្នកនៅមានផ្លូវ B បើផ្លូវ B មិនអាចទៅរួចទៀត ដូច្នេះបង្កើតផ្លូវដើរដោយខ្លួនឯងទៅ។ ផ្លូវដែលគេដើរច្រើនមិនទៀងថាជាផ្លូវត្រឹមត្រូវរហូតនោះទេ។
ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបុគ្គលដែលទទួលបាននិទ្ទេសAក្នុងសាលា តែងតែពូកែតែក្នុងសាលា តែបរាជ័យនៅក្នុងជីវិតសង្គមដូច្នោះ ? នេះគឺមកពីពួកគេត្រូវបានបង្រៀនឲ្យគិតរបៀបនេះ ជារបៀបនៃការគិតដែលតូចចង្អៀតបំផុត។ អ្នកនឹងកត់សម្គាល់ឃើញថា អ្នកពូកែក្នុងសាលាភាគច្រើន ពូកែតែចំណេះដឹងដែលមាននៅក្នុងសៀវភៅនិងក្នុងថ្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្រៅពីនោះពួកគេគ្មានគំនិតអ្វីនោះឡើយ។ ជាថ្មីម្ដងទៀត គោលដៅនៃការស្វែងរកចំណេះដឹងពិត ពុំមែនជាភាពប្រាកដប្រជាទៅលើអ្វីដែលខ្លួនឯងចេះនោះទេ តែគឺជាភាពងឿងឆ្ងល់និងមានមន្ទិលសង្ស័យ។
នៅពេលពួកគេយល់ពីចំណុចនេះ ពួកគេមិនគូសដែនកំណត់ចំណេះដឹងខ្លួនឯងត្រឹមសាលានោះទេ ពួកគេនឹងពង្រីកដែនកំណត់ចំណេះដឹងនេះរហូតដល់ដង្ហើមចុងក្រោយ។ ពួកគេនឹងមានគំនិតច្រើន យល់ពីបញ្ហាសង្គម បញ្ហាជីវិត វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា ប្រវត្តិសាស្ត្រជាដើម ដែលចំណេះដឹងទូលំទូលាយទាំងនេះនឹងបណ្ដុះនូវសមត្ថភាពក្នុងការរិះគិតវិភាគ និងថ្លឹងថ្លែងបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅពេលមានបញ្ហាកើតឡើង ហេតុនេះពួកគេមិនចេះទាល់នោះឡើយ។ យ៉ាងណាមិញ នៅពេលចំណេះដឹងរបស់បុគ្គលម្នាក់បានផ្ដេកផ្ដួលទៅលើកិត្តិយសដែលបញ្ជាក់ពីនិទ្ទេសល្អក្នុងសាលានិងសញ្ញាប័ត្រ ពួកគេនឹងបញ្ឈប់ចំណេះដឹងរបស់ខ្លួនត្រឹមសាលានេះឯង។
ពួកគេឈប់ឆ្ងល់ ឈប់សួរ ឈប់អាន ឈប់ស្ដាប់ ឈប់ស្រាវជ្រាវ ហើយចាក់សោខ្លួនឯងនៅក្នុងជំនឿដែលជឿថាខ្លួនឯងចេះអស់ហើយ។ ឡៅជឺ ធ្លាប់ពោលថា៖ "ដើម្បីបង្កើនចំណេះដឹង អ្នកត្រូវបន្ថែមទិន្នន័យជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ តែដើម្បីបង្កើនគតិបណ្ឌិត អ្នកត្រូវដកចេញនូវទិន្នន័យជារៀងរាល់ថ្ងៃវិញ" ដែលសំដៅទៅលើការជជីកឆ្ងល់សួរនេះឯង៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ
អត្ថបទទាក់ទង៖ តើចំណេះដឹងបញ្ចប់ត្រឹមណា ? មនុស្សចាស់តែងព្យាយាមធ្វើឲ្យក្មេងពូកែ តែមានដឹងទេថា ខ្លួនកំពុងប្រើប្រាស់វិធីត្រូវឬខុស?