គំនិតច្នៃប្រឌិតពុំមែនជាគំនិតថ្មីសន្លាងនោះទេ តែគឺជាការរកឃើញទំនាក់ទំនងរវាងគំនិតមួយនឹងគំនិតដទៃទៀត
ស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុន Apple លោក ស្ទីវចប គឺជានិយមន័យមួយនៃអត្ថន័យរបស់បុគ្គលដែលមានគំនិតច្នៃប្រឌិត។ ប៉ុន្តែ តើអ្នកផ្ដល់និយមន័យយ៉ាងដូចម្ដេចចំពោះពាក្យថាច្នៃប្រឌិត ? មិនថាអ្នកមានការយល់ឃើញចំពោះគំនិតច្នៃប្រឌិតថាជាយ៉ាងណានោះទេ ប៉ុន្តែនិយមន័យរបស់គំនិតច្នៃប្រឌិតពុំមែនជាគំនិតថ្មីសន្លាងដូចដែលអ្នកធ្លាប់គិតនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គំនិតច្នៃប្រឌិតគឺជាការមើលឃើញទំនាក់ទំនងរវាងគំនិតមួយទៅនឹងគំនិតមួយផ្សេងទៀត ដែលមានស្រាប់រួចមកហើយ។ នៅពេលអ្នកយល់ពីឫសគល់របស់វាច្បាស់ នោះអ្នកនឹងអាចផ្លាស់ប្ដូរចេញនូវផ្នត់គំនិតអន់ថយរបស់អ្នកដែលយល់ថាការបង្កើតគំនិតច្នៃប្រឌិតគឺជារឿងលំបាក។
ក្នុងសៀវភៅ A Technique for Producing Ideas របស់អ្នកនិពន្ធ James Webb Young គាត់បានលើកឡើងពីដំណើរការណ៍របស់ម៉ាស៊ីនខួរក្បាលផលិតនូវគំនិតច្នៃប្រឌិតឡើង ដែលផ្ទុយពីអ្វីដែលមនុស្សភាគច្រើនតែងប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្ខំម៉ាស៊ីនខួរក្បាលរបស់ខ្លួនឲ្យផលិតជាគំនិតច្នៃប្រឌិតឡើងមក។ មនុស្សជាច្រើនតែងអង្គុយរង់ចាំឲ្យមានគំនិតប្លែកថ្មីហោះកាត់ចូលមកក្នុងខួរក្បាលរបស់ខ្លួនតែម្ដង។ ប៉ុន្តែដំណើរការណ៍ក្នុងការផលិតគំនិតថ្មីមួយ ពុំមែនប្រព្រឹត្តទៅបែបនេះនោះឡើយ។
ហេតុអ្វីក៏អ្នកប្រាជ្ញគណិតសាស្ត្រនិងរូបសាស្ត្រ អ៊ីសាក់ ញូតុន អាចនឹកឃើញបង្កើតជាទ្រឹស្ដីកម្លាំងទំនាញសកល ដែលជាច្បាប់សកលដែលបានបកស្រាយអំពីដំណើរការណ៍ធម្មជាតិរបស់ចក្រវាលយើងនេះ ? នេះមិនមែនមកពីគាត់មានវេទមន្តអស្ចារ្យអ្វីនោះទេ តែមកពីគាត់អាចរកឃើញទំនាក់ទំនងរវាងកម្លាំងដែលទាញឲ្យផ្លែប៉ោមជ្រុះធ្លាក់មកលើផែនដី និងកម្លាំងដែលទាញឲ្យព្រះចន្ទរង្វិលជុំវិញភពផែនដី គឺជាកម្លាំងតែមួយ ដែលនាំឲ្យគាត់រកឃើញបង្កើតនូវទ្រឹស្ដីកម្លាំងទំនាញសកល ដែលផ្លាស់ប្ដូរការមើលឃើញដ៏ថ្មីសន្លាងរបស់មនុស្សលោកទៅកាន់ធម្មជាតិដែលពួកគេកំពុងរស់នៅនេះជារៀងរហូត។
យ៉ាងណាមិញ ចំណេះដឹងគឺកើតចេញពីការងឿងឆ្ងល់ និងការមានសតិដឹងខ្លួនអំពីភាពល្ងង់ខ្លៅរបស់ខ្លួន។ បើកាលណាមនុស្សតាំងខ្លួនជាអ្នកប្រាជ្ញចេះដឹងសព្វគ្រប់ហើយ នោះពួកគេនឹងបិទជិតចំណេះដឹងខ្លួនឯងជាមួយនឹងជំនឿដែលជឿថាខ្លួនឯងចេះអស់នេះ ដែលនាំឲ្យមនុស្សដែលតាំងខ្លួនជាអ្នកប្រាជ្ញនេះនឹងក្លាយជាមនុស្សល្ងង់ខ្លៅអស់មួយជីវិត។ ចំណេះដឹងកើតចេញពីការងឿងឆ្ងល់ នៅពេលមនុស្សឆ្ងល់ច្រើន ចម្ងល់និងការចង់ចេះចង់ដឹងរបស់ពួកគេនឹងនាំពួកគេទៅរកការសិក្សាស្រាវជ្រាវពង្រីកការយល់ដឹងរបស់ខ្លួនឲ្យកាន់តែទូលំទូលាយ។
ពួកគេក៏មិនបិទជិតចំណេះដឹងខ្លួនឯងឲ្យតូចចង្អៀតដោយគ្រាន់តែសិក្សាទៅលើប្រធានបទតែមួយនោះដែរ ព្រោះអ្វីៗនៅលើលោកនេះសុទ្ធតែមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាទាំងអស់ សំខាន់គឺថាតើអ្នកអាចមើលឃើញទំនាក់ទំនងដែលបង្កប់រវាងគំនិតមួយនឹងគំនិតមួយផ្សេងទៀតឬអត់ ដែលទំនាក់ទំនងនេះហើយគឺជាចំណេះដឹងពិតប្រាកដរបស់អ្នក គឺជាទីកន្លែងដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាប្រាថ្នាចង់ទៅដល់ដែលជា ការកកើតនូវគំនិតច្នៃប្រឌិតនេះឯង។ មនុស្សគ្រប់គ្នាតែងចង់មានគំនិតច្នៃប្រឌិត ប៉ុន្តែពួកគេមិនខិតខំស្វែងរកទំនាក់ទំនងដែលបង្កប់នៅក្នុងគំនិតមួយនឹងគំនិតមួយទៀតនោះទេ។ តើពួកគេអាចស្វែងរកទំនាក់ទំនងនេះដូចម្ដេចបាន បើពួកគេមិនបានពង្រីកចំណេះដឹងរបស់ខ្លួនឲ្យទូលំទូលាយផងនោះ ? អ្នកអាចសាកគិតដូច្នេះថា បើអ្នកមិនមានវត្ថុធាតុដើមដែលជា ម្ហូប ភ្លើង ចង្ក្រាន និងឆ្នាំងទេនោះ តើអ្នកអាចចម្អិនម្ហូបយ៉ាងដូចម្ដេចកើត ? បើអ្នកមិនទៅរកវត្ថុធាតុដើមដោយការងឿងឆ្ងល់ចង់ចេះចង់ដឹង ដើម្បីពង្រីកការមើលឃើញរបស់ខ្លួនចំពោះពិភពលោកឲ្យទូលំទូលាយទេ នោះអ្នកក៏គ្មាននូវទុនគំនិតដែលជាវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ប្រើប្រាស់ជាមួយវត្ថុធាតុដើមផ្សេងទៀត ដើម្បីឲ្យទំនាក់ទំនងនេះបង្កើតជាគំនិតច្នៃប្រឌិតនិងចំណេះដឹងនោះដែរ។
ប៉ុន្តែ បញ្ហាអាចនឹងកើតឡើងដោយចៀសមិនផុត នៅពេលសម័យបច្ចេកវិទ្យានាសតវត្សទី២១នេះនាំភាពងាយស្រួលដល់មនុស្សកាន់តែខ្លាំងក្នុងការទទួលបាននូវទិន្នន័យច្រើនអនេក។ ត្រង់ចំណុចនេះ អ្នកត្រូវយល់ពីភាពខុសគ្នារវាងអ្វីដែលគ្រាន់តែជាទិន្នន័យស្អេកស្កះ និងអ្វីទៅដែលជាចំណេះដឹងពិតប្រាកដ។ ទិន្នន័យស្អេកស្កះទាំងនោះគឺជាដំណាក់កាលដំបូងដែលអ្នកប្រមូលយកវត្ថុធាតុដើមមកទុកក្នុងខ្លួន ប៉ុន្តែចំណេះដឹងពិតប្រាកដគឺអាស្រ័យទៅលើថាតើអ្នកយល់ពីវាឬអត់ ឬគ្រាន់តែដឹងៗទេ ?
ដូចអាញស្តាញធ្លាប់និយាយថា៖ "មនុស្សល្ងង់ណាក៏អាចដឹងពីអ្វីមួយដែរ អ្វីដែលសំខាន់គឺនៅត្រង់ការយល់ច្បាស់អំពីវា"។ ដឹងច្រើនមិនប្រាកដថាយល់ច្បាស់នោះទេ។ មនុស្សដែលគ្រាន់តែដឹង តែមិនយល់ អ្វីដែលពួកគេរៀនហើយគ្រាន់តែជារឿងឥតប្រយោជន៍ ដែលទុកនាំតែចង្អៀតនៅក្នុងខួរក្បាលប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកត្រូវចេះរៀបចំទិន្នន័យទាំងនោះធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ប្រៀបដូចជារៀបចំទុកដាក់សៀវភៅរបស់អ្នកនៅក្នុងទូរឲ្យមានរបៀបរៀបរយដូច្នោះដែរ។ ភាពមានសណ្ដាប់ធ្នាប់នេះហើយគឺជាចំណេះដឹងពិតរបស់អ្នក ចំណេះដឹងពិតនេះហើយដែលជាកន្លែងកកើតនៃគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់មនុស្សកំពូលៗក្នុងលោកទាំងអស់។ នៅពេលអ្នករកឃើញទំនាក់ទំនងរវាងរបស់មួយទៅនឹងរបស់មួយទៀតហើយ ចូរទុកចោលបញ្ហាដែលអ្នកចង់ដោះស្រាយនោះហើយជឿជាក់ខួរក្បាលរបស់អ្នក ដើម្បីឲ្យវាដោះស្រាយបញ្ហានិងស្វែងរកចម្លើយមកឲ្យអ្នកចុះ។
គំនិតច្នៃប្រឌិតមិនអាចបង្ខំបាននោះឡើយ វានឹងផុសឡើងមកក្នុងពេលមួយដែលអ្នកមិនបានរំពឹងទុកទាល់តែសោះ។ នៅពេលដែលអ្នកខំគិតអំពីបញ្ហាមួយមិនចេញកាលពីថ្ងៃមក នោះនៅពេលអ្នកឈប់គិតពីបញ្ហាហើយងាកមកគេងវិញ ជួនកាលចម្លើយនឹងមកដាស់អ្នកក្នុងពេលអ្នកកំពុងគេង ឬក៏ក្នុងសុបិន ដែលនេះគឺជាភាពចៃដន្យមួយដែលគីមីវិទូ មិនដេលេយេវ បានរកឃើញតារាងខួបនៃធាតុគីមីនៅពេលគាត់កំពុងគេងសុបិន បន្ទាប់ពីបានគិតវាយ៉ាងហត់នឿយពីថ្ងៃមក។
ដូច្នេះ ដើម្បីរកឃើញទំនាក់ទំនងរវាងគំនិតមួយទៅនឹងគំនិតផ្សេងទៀត វាទាល់តែអ្នកមានវត្ថុធាតុដើមច្រើន ឬមានទិន្នន័យច្រើន ដោយការឆ្ងល់ច្រើន អានច្រើន ស្រាវជ្រាវច្រើន នោះហើយទើបជានិយមន័យនៃគំនិតច្នៃប្រឌិតពិតប្រាកដ៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ