តើអ្វីទៅជា Fintech? តើវាកំពុងផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក និងកម្ពុជាដោយរបៀបណា?
ពិភពលោកយើងពេលនេះ កំពុងតែបោះជំហ៊ានទៅមុខទៅកាន់ពិភពលោកមួយដែលពោរពេញទៅដោយបច្ចេកវិទ្យាដែលមានវត្តមាននៅជុំវិញខ្លួន និងចូលរួមស្ទើរតែគ្រប់សកម្មភាពរបស់មនុស្សហើយ។ វិស័យផ្សេងៗនៅក្នុងពិភពលោកដែលធ្លាប់ដើរ និងដំណើរការប្រើប្រាស់កម្លាំងមនុស្ស ក៏កំពុងត្រូវបានជំនួសឱ្យដោយប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត និងរបកគំហើញថ្មីៗផងដែរ។ តួយ៉ាងដូចជាអ្វីដែលពិភពលោក កំពុងតែយកចិត្តទុកដាក់មួយនេះជាដើម។ ក្រុមហ៊ុនសារព័ត៌មាន និងអ្នកសិក្សាជាច្រើនបានងាកមកចាប់អារម្មណ៍ទៅលើបច្ចេកវិទ្យានេះ។
តើអ្វីទៅជា Fintech? ហេតុអ្វីបានជាគេចាប់អារម្មណ៍ជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យានេះខ្លាំងណាស់?
Fintech គឺជាពាក្យកាត់មួយនៃភាសាអង់គ្លេស ដែលមានពាក្យពេញថា Financial Technology ឬបកប្រែមកថា បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញាវត្ថុ។ បើនិយាយឱ្យស្រួលស្តាប់ទៅគឺថា ពាក្យថា Fintech នេះចង់សម្តៅទៅលើការរួមបញ្ចូលនូវបច្ចេកវិទ្យាទៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ។ សព្វថ្ងៃ ធនាគារឬអាជីវកម្មជាច្រើនដែលបានសាកល្បង ឬកំពុងដំណើរការជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ (Fintech)នេះ មិនថាតែនៅប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំង និងប្រទេសកម្ពុជាយើងទេ ក្រោមរូបភាពជាការបង់ថ្លៃទំនិញ សេវាកម្ម ឬការប្រើប្រាស់សេវាកម្មធនាគារតាមប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទជាដើម។
បច្ចេកវិទ្យា Fintech កំពុងតែទទួលបានការពេញនិយមក្នុងការប្រើប្រាស់ច្រើន ដោយសារតែវាមានភាពងាយស្រួល សន្សំពេលវេលា ផ្តល់សុវត្ថិភាពសាច់ប្រាក់ និងអាចប្រើប្រាស់បានមិនថាយប់ ឬថ្ងៃ ឬទីកន្លែងណានោះទេ។
Fintech ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុជាច្រើនដូចជា៖ ការធានារ៉ាប់រង (Insurance) ការទូទាត់ថ្លៃទំនិញ និង សេវា (Payments of Goods and Services) ការដាក់ប្រាក់បញ្ញើ និង ការផ្តល់កម្ចី (Deposit & Lending) ការផ្តល់សេវាធនាគារចល័ត និង ការបូបអេឡិចត្រូនិច (Mobile Banking & e-Wallets) ជាអាទិ៍។
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងវិញ បច្ចេកវិទ្យា Fintech បាននិងកំពុងក្លាយជាប្រធានបទមួយដែលអាជីវកម្មជាច្រើនកំពុងតែយកចិត្តទុកដាក់ និងព្យាយាមប្រែខ្លួនឱ្យរួមបញ្ចូលជាមួយបច្ចេកវិទ្យា ជាពិសេសក្នុងវិស័យធនាគារតែម្ដង។ តួយ៉ាងដូចជាធនាគារ ABA ធនាគារអេស៊ីលីដា និងក្រុមហ៊ុនផ្នែកបម្រើសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុដូចជា Wing, Truemoney, AEON...ជាដើម កំពុងពង្រឹងខ្លួនដោយយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើ សេវាកម្មធនាគារ ឌីជីថល ឬសេវាកម្មធនាគារតាមទូរស័ព្ធរបស់ខ្លួន ដោយក្នុងនោះបានអនុញ្ញាតឱ្យអតិថិជនអាចធ្វើការបង់ប្រាក់ បង់ថ្លៃទឹកភ្លើង ទិញកាតទូរស័ព្ទ ឬផ្ទេរ និងទទួលប្រាក់ពីគ្នាបានដោយមិនចាំបាច់ទៅដល់កន្លែងមួយៗផ្ទាល់ៗនោះទេ។ អ្វីដែលពួកគេត្រូវការ គឺមានតែទូរស័ព្ទនិងអ៊ិនធឺណែតទៅជាការស្រេច ដោយមិនចាំបាច់កាន់ក្រដាសប្រាក់សុទ្ធក្នុងដៃ ក៏អាចទិញទំនិញបានដោយងាយ។
ក្រៅពីធនាគារ នេះក៏មាននៅក្នុងអាជីវកម្មផ្សេងៗទៀតដែរ ដូចជាការបញ្ជាទិញ និងបង់ថ្លៃសម្លៀកបំពាក់ ចំណីអាហារ សំបុត្រឡាន ឬហៅតាក់ស៊ី តាមទូរស័ព្ទទៀតផង។
ការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវការប្រើប្រាស់ Fintech នៅកម្ពុជា គឺដោយសារតែភាព ពេញនិយមក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យារបស់យុវវ័យ ក៏ដូចជាពាណិជ្ជករផងដែរ។
ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងភាពងាយស្រួលដែល ផ្តល់ឱ្យដល់មនុស្សសម័យថ្មីនេះមានច្រើនបែបនេះក៏ពិតមែន នៅមានការបារម្ភមួយចំនួនផ្សេងទៀតដែលគួរឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ផងដែរ ព្រោះនៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នមានក្រុមឆ្លៀតឱកាសជាច្រើនបានព្យាយាមលួចលុយ ឬលួចព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនជាច្រើនតាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ិនធឺណែត ដែលបញ្ហានេះអាចជារឿងឈឺក្បាលមួយរបស់អ្នកដែលចូលចិត្តប្រើប្រាស់ការគិតគូរសាច់ប្រាក់តាមទូរស័ព្ទដៃ។
ឬឯមតិរបស់មួយចំនួនទៀតបានលើកឡើងថា អាជីវកម្មដែលប្រើប្រាស់នេះ ខ្លះមិនបានឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យ ឬប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ប្រទេសត្រឹមត្រូវ ដែលហេតុនេះហើយទើបជាពេលអាចនឹងធ្វើឱ្យអាជីវកម្មទាំងនោះអាចធ្វើអ្វីតាមតែអំពើចិត្ត និងអាចឈានទៅដល់ការធ្វើរឿងខុសច្បាស់ ដូចជាការកាត់លុយអ្នកប្រើប្រាស់ជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកជំនាញជាច្រើនបានប្រមើលមើលថា ការធ្វើបដិវត្តន៍វិស័យហិរញ្ញវត្ថុរួមបញ្ចូលជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យានេះគឺជារឿងជៀសមិនផុតនោះទេ ដូច្នេះហើយដើម្បីសុវត្ថិភាពសាច់ប្រាក់ និងបង្កើនទំនុកចិត្តដល់អ្នកប្រើប្រាស់ឱ្យកាន់តែច្រើន រដ្ឋាភិបាលមានទំនួលខុសត្រូវយ៉ាងខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងការសម្រេចលើចំនុចមួយនេះ៕
ដោយ៖ សុខា វត្តី