​​​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​ចិន-អាស៊ាន​ បន្ត​កើន​ឡើង​ខ្លាំង​ ​ទាំង​នេះ​ជា​វិស័យ​​លេច​ធ្លោ​ដែល​លោក​អ្នក​គួរ​ឆ្វេងយល់​



​មន្ត្រី​​ពាណិជ្ជកម្ម​ចិន​ មួយរូប​បាន​មាន​ប្រសា​ស​ន៏​ថា​​ សមាគម​ប្រជាជាតិ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ដែលជា​ដៃគូ​​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏​ធំ​បំផុត​ទី​៣​របស់​ចិន ​នឺង​ទាញយក​ប្រយោជន៍​បន្ថែមទៀត​ពី​ទីផ្សារ​របស់​ប្រទេស​ចិន ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​​​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​បន្ថែម​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​​​​ពាណិជ្ជកម្ម​​ទ្វេរ​ភាគី​កាលពី​ឆ្នាំទៅ​​។​ ​ លោក ​Sakarn Saensopa ​អគ្គ​កុងស៊ុល​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​ថៃ​​ប្រចាំ​នៅ​ទីក្រុង​ណាន​នី​ង ​ដែល​ជា​​​​​​​តំបន់​ស្វយ័ត​ក្វាង​ស៊ី​ចុង បាន​ឲ្យ​ដឹងថា ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​សង្ឃឹមថា នឹង​ទ​ទូល​បាន​ឱ​កាស​ជាច្រើន​ទៀត​ដើម្បី​នាំចេញ​ផលិតផល​ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន ដូចជា​ផលិតផល​កសិកម្ម​ជាដើម​។ ប្រទេស​ថៃ​ក៏​សង្ឃឹមថា​ នឹង​នាំចេញ​អាហារ​សមុទ្រ​និង​ភេសជ្ជ​:​ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន​បន្ថែមទៀត​ដោយសារ​ពន្ធ​លើ​ទំនិញ​ទាំងពីរ​ប្រភេទ​នេះ​ត្រូវបាន​កាត់បន្ថយ​រួចទៅហើយ ក៏ប៉ុន្តែ​ការនាំចេញ​នៅតែមាន​កម្រិត​ទាប​នៅឡើយ​។ ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​​រវាង​អាស៊ាន​និង​ចិន កើន​ជិត២០%​ ៥​ខែ​ដំបូង​ឆ្នាំ​នេះ ​មន្ត្រី​ដដែល​រូប​នេះ​ ក៏បាន​មានប្រសាសន៍​បន្ថែមទៀត​ថា ប្រទេស​ថៃ​ក៏មាន​ការចាប់អារម្មណ៍​ក្នុងការ​នាំចេញ​ផលិតផល​ពី​វិស័យ​សេវាកម្ម​និង​ផលិតភាព​ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន​ផងដែរ​រួមមាន​ដូចជា គ្រឿងបន្លាស់​ជាដើម ហើយ​យើង​ក៏បាន​សន្យាថា​ នឹង​បើក​ទីផ្សារ​ពួកយើង​បន្ថែមទៀត​ដោយ​កាត់​បន្ថយថ្លៃ​ពន្ធ​ដើម្បី​ទទួលបាន​លំហូរ​សេរី​នៃ​ពាណិជ្ជកម្ម​និង​ការវិនិយោគ​។ ​លោក​ ​Saensopa​ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ទៀតថា ការរួមបញ្ចូល​គ្នា​នៃ​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​នាពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ​បានផ្តល់​នូវ​ទីផ្សារ​ដ៏​ទូលំទូលាយ​ដែលមាន​អតិថិជន​ចំនួន​១.៨​ពាន់​លាន​នាក់ ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេរ​ភាគី​រវាង​ចិន​និង​អាស៊ាន​មានការ​កើនឡើង​រហូត​ដល់ ​២៣២,៦៤​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​រយ​ :៥​ខែ​ដំបូង​ហើយ​មានការ​កើនឡើង​ចំនួន​ ១៨.៩%​​។ ឆ្នាំ​២០១៧ ទំហំ​សេដ្ឋកិច្ច​​រវាង​ភាគីទាំង​ពីរ​មាន​ទំហំ​សរុប​ ៥១៤,៨​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​តែប៉ុណ្ណោះ​។ ហេតុអ្វី​មាន​កំណើន​ឡើង​ខ្លាំង​?​ ​​កំណើន​ពាណិជ្ជកម្ម មួយ​ផ្នែក​ធំ​ដោយ​សារ​តែ​ ​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​​គោលនយោបាយ​ China's Belt and Road Initiative របស់​ចិន នៅក្នុង​អំឡុងពេល​អស្ថិរភាព​សេដ្ឋកិច្ច​សកល​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​បាន​ណែនាំ​ផ្លូវ​សូត្រ​សមុទ្រ​ដែល​បាន​នាំឱ្យមាន​ការតភ្ជាប់​និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​កា​ន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ក្នុងចំណោម​សេដ្ឋកិច្ច​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​។​ ​The Belt and Road Initiative ឬ The Silk Road Economic Belt ​ឬ​ហៅ​តាម​ភាសា​សាមញ្ញ​ថា​ គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​​ខ្សែក្រវាត់​សេដ្ឋកិច្ច​​ សតវត្សរ៍​ទី ២១  ឬ គម្រោងផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៣ ដោយ​ប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង ដើម្បី​លើកកម្ពស់​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុងចំណោម​បណ្តា​ប្រទេស​នៅតាម​បណ្តោយ​ខ្សែក្រវ៉ាត់​​ផ្លូវ​ ​និង​ដើម្បី​បើកទ្វារ​ទីផ្សារ​បន្ថែមទៀត​ក្នុង​លក្ខណៈ​ប្រកបដោយ​អត្ថប្រយោជន៍​ទៅវិញទៅមក​។​ ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាច្រើន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​នេះ​កំពុងមាន​ការជួសជុល​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ដែល​កំពុង​បង្កើន​ការដឹកជញ្ជូន​និង​ជំរុញ​ពាណិជ្ជកម្ម​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​។​ ​លោក Lin Guijun អ្នកជំនាញការ​និង​ជា​សាស្ត្រាចារ្យ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅ​សកល​វិទ្យាល័យ​ ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ពាណិជ្ជកម្ម​អន្តរជាតិ ដែលមាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​បាន​និយាយថា ៖«ប្រទេស​ចិន​និង​អាស៊ាន​មាន​សក្តានុពល​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏​អស្ចារ្យ​ជាងគេ​ទាំងអស់​នៅ​តំបន់​ត្រូពិច​ផ្នែក​អាហារ​សមុទ្រ​និង​ផ្លែឈើ​។ វិស័យ​ថាមពល​ឃើញ​ថា​ ក៏​មាន​​ការបង្កើន​ការធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ម​ន្ថែ​ម​ទៀត​​​ផង​ដែរ»។ ​ វិស័យ​ថាមពល​កំពុង​មាន​សន្ទុះ​កើន​ឡើង ​លោក​ Yan Bingzhong នាយក​វិទ្យាស្ថាន​វិស្វកម្ម​ថាមពល​របស់​ចិន​ បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន chinanews.com កាលពីដើម​ខែមិថុនា​ ថា​ ថាមពល​ស្អាត​ដូចជា​ថាមពល​ពន្លឺព្រះអាទិត្យ​នឹង​ក្លាយជា​វិស័យ​មួយ​ដែលមាន​សក្តានុពល​សម្រាប់​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ ពីព្រោះ​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​មាន​ធនធាន​ថាមពល​ច្រើន​ប៉ុន្តែ​ខ្វះ​បច្ចេកវិទ្យា​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​។​ ​ក្រុមហ៊ុន ​China Southern Power Grid Co Ltd បាន​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​រោងចក្រ​ថាមពល​កំដៅ Vinh Tan 1 ស្ថិតនៅ​ខេត្ត Binh Thuan ភាគខាងត្បូង​នៃ​ប្រទេស​វៀតណាម​ រួមជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​អភិវឌ្ឍន៍​ថាមពល​អន្តរ​ជាតិចិន​និង​សាជីវកម្ម​ថាមពល​នៃ​សាជីវកម្ម​ឧស្សាហកម្ម​ធ្យូងថ្ម​ជាតិ​វៀតណាម​។ ​បើ​យោងតាម​លោក Li Qingkui ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន China Southern Power បានឱ្យដឹងថា​ រោងចក្រ​នេះ​នឹង​ផ្តល់​អគ្គិសនី​ប្រហែល ៨ ពាន់​លាន​គីឡូវ៉ាត់​ក្នុង​មួយឆ្នាំ​និង​បំពេញតម្រូវការ​អគ្គិសនី​សម្រាប់​ប្រជាជន​ក្នុងស្រុក​ចំនួន 1១,២៥ លាន​នាក់​។ លោក Huang Ge នាយក​នៃ​លេខាធិការដ្ឋាន​ពិព័រណ៍​ចិន - អាស៊ាន​បាន​និយាយថា "​មាន​តំរូវ​ការកើនឡើង​ផងដែរ​សម្រាប់​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅក្នុង​វិស័យ​ថាមពល​" ។ ឧទាហរណ៍​បំពង់​បង្ហូរ​ប្រេង​ឆៅ​ចិន - មី​យ៉ាន់​ម៉ា​បាន​ដឹក​ប្រេង​សរុប​ចំនួន ៨,៩ លាន​តោន​ទៅក្នុង​ប្រទេស​ចិន​បន្ទាប់ពី​ប្រតិបត្តិការ​មួយឆ្នាំ​។ លោក​បាន​បន្ថែមទៀតថា "​យើង​នឹង​ពង្រីក​ស្តង់​សម្រាប់​ការតាំង​ពិព័រណ៍​នៅក្នុង​វិស័យ​ថាមពល ៤៨ ភាគរយ​សម្រាប់​ពិព័រណ៍​ចិន - អាស៊ាន​នៅ​ឆ្នាំនេះ​" ។ ការតាំង​ពិព័រណ៍​ចិន - អាស៊ាន​គឺជា​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​មួយ​ដែល​លើកកម្ពស់​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី វា​នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី ១២ ដល់​ថ្ងៃទី ១៥ ខែកញ្ញា​នៅ​ទីក្រុង​ណាន​នី​ង​។ វិស័យ​ Logistics កំពុង​មាន​សន្ទុះ​ដែរ តំបន់​គុ័​ង​ស៊ី​ ដែល​ស្ថិត​នៅក្បែរ​ប្រទេស​វៀតណាម​ដែរ​នោះ ​ត្រូវបាន​គេ​មើលឃើញថា​ ជា​ផ្លូវ​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់​ប្រទេស​ចិន​ទៅកាន់​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​ផងដែរ លោក Huang បាន​ថ្លែង​ទៀតថា​៖ «​យើង​សង្ឃឹមថា​ នឹងមាន​ក្រុមហ៊ុន​ដឹកជញ្ជូន​កាន់តែច្រើន ​​នឹង​ដាក់​តាំង​​បង្ហាញ​​​ផលិតផល​និង​បច្ចេកទេស​របស់ខ្លួន​នៅក្នុង​ពិព័រណ៍​នៅ​ឆ្នាំនេះ ​ដើម្បី​ទទួលបាន​ឱកាស​អាជីវកម្ម​និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​បន្ថែម​ទៀត​»​។ លោក​បន្ថែមថា ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​លើ​ការដឹកជញ្ជូន​បាន​កើនឡើង​ចាប់តាំងពី​ការអភិវឌ្ឍ​ច្រក​ដឹកជញ្ជូន​ភាគខាងត្បូង​។ ច្រករបៀង​ដឹកជញ្ជូន​ខាងកើត​គឺជា​សរសៃឈាម​ដឹកជញ្ជូន​ដែល​បាន​ត​ភ្ជាប់​ពី​ខេត្ត​ភាគ​ខាងលិច​របស់​ប្រទេស​ចិន​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​តាមរយៈ​ឈូង​សមុទ្រ​ប៊ី​ប៊ី​នៅ​ភាគខាងត្បូង​នៃ​តំបន់​ស្វយ័ត​ក្វាង​ស៊ី​ចុង​។ ម្យ៉ាងវិញទៀត​ដោយសារ​ចិន​បង្កើន​ការនាំ​ចូល​អាហារ​សមុទ្រ​អាហារ​ត្រូពិច​និង​ភេសជ្ជៈ​មាន​តម្រូវការ​ដ៏​ច្រើន​នៅក្នុង​ខ្សែសង្វាក់​ត្រជាក់​និង​ការដឹកជញ្ជូន​ច្រើន​កន្លែង​ដោយសារតែ​ការដឹកជញ្ជូន​ផ្លែឈើ​និង​អាហារ​សមុទ្រ​មាន​តម្រូវការ​ពិសេស​ដូចជា​ការផ្គត់ផ្គង់​សីតុណ្ហភាព​ទាប​និង​ការដឹកជញ្ជូន​តាម​ពេលវេលា​»​។ ​សួន​ឧស្សាហកម្ម Qinzhou ប្រទេស​ចិន​និង​ម៉ាឡេស៊ី​ ​ជា​ទីតាំង​បង្កើត​ឡើង​ដើម្បី​ជំរុញ​សកម្មភាព​អាជីវកម្ម​ ​ត្រូវ​បានផ្តល់​មូលនិធិ​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​និង​ម៉ាឡេស៊ី ដើម្បី​ស្វែងរក​ការផ្តល់​សេវាកម្ម​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​នៅក្នុង​វិស័យ​ទាំងនេះ​។ ទិន្នផល​សរុប​របស់​ឧទ្យាន​នេះ ​បាន​កើនឡើង​លើសពី ៣ ពាន់​លាន​យ័ន​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៧ និង​ត្រូវ​បានកំណត់​លើសពី ១០​ ពាន់​លាន​យ័ន​នៅ​ឆ្នាំនេះ​។​ ​បណ្តា​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត​ដូចជា សិង្ហ​បុរី មជ្ឈមណ្ឌល​​ក្រុមហ៊ុន​ដឹកជញ្ជូន​សកល​ និង​មជ្ឈមណ្ឌល​ហិរញ្ញវត្ថុ ​ស្ថិតនៅ​អាស៊ី​ខាងត្បូង​ ក៏មាន​ភាព​សកម្ម​ក្នុងការ​សម្របសម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​ផងដែរ​។​ Blockchain ធុរកិច្ច​ដើម្បី​សកម្មភាព​អាជីវកម្ម​មាន​ជា​លើក​ដំបូង ​ក្រៅពី​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន ​នៅក្នុង​គម្រោង​ដឹកជញ្ជូន​ផ្លូវទឹក​ ខាងត្បូង​ សិង្ហ​បុរី​​ បាន​ប្រកាស​ប្រើ​ Blockchain​ ពាណិជ្ជ (Trade Blockchain) ដំបូង​បង្អស់​របស់​ពិភពលោក​ដែល​អនុញ្ញាតឱ្យ​ឯកសារ​ពាណិជ្ជកម្ម​ត្រូវបាន​ចែករំលែក​ក្នុងចំណោម​ប្រតិបត្តិ​ករ​ដឹកជញ្ជូន​ទំនិញ​និង​ម្ចាស់​អាជីវកម្ម​។​ "​យើង​ជឿជាក់ថា​បច្ចេកវិទ្យា blockchain របស់​យើង​អាចជួយ​បង្កើន​ទំនុកចិត្ត​កាន់តែខ្លាំង​ក្នុងចំណោម​អ្នកជំនួញ​ឆ្លងដែន​នៅ​អាស៊ាន​និង​បណ្តា​ប្រទេស​ដែល​ចូលរួម​ក្នុង​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ខ្សែក្រវ៉ាត់​និង​ផ្លូវ​របស់​ចិន​និង​ច្រករបៀង​ដឹកជញ្ជូន​ខាងត្បូង​។ លោក Eugene Wong ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន CrimsonLogic ដែលជា​អ្នកបង្កើត​វេទិកា​នេះ​បាន​ប្រាប់​ទូរទស្សន៍ CNN ថា​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​អាស៊ាន​និង​ចិន​នឹង​ក្លាយជា​ប្រតិបត្តិការ​ធំ​បំផុត​តែមួយ​រវាង​តំបន់​ទាំងពីរ​ហើយ​យើង​សង្ឃឹមថានឹង​ជួយ​សម្រួល​ដល់​រឿងនេះ​។​ វាយនភ័ណ្ឌ គ្រឿង​អេឡិចត្រូនិក និង​គ្រឿង​បំលាស់​រថយន្ត​​​ជា​វិស័យ​នៅ​បន្ត​លេច​ធ្លោ​ ​លោក Lin Guijun អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​នៃ UIBE បាន​និយាយថា​ ក្រៅពី​​វិស័យ​ថាមពល​និង​​ដឹក​ជញ្ជូន វិស័យ​វាយនភ័ណ្ឌ​ គ្រឿង​អេឡិចត្រូនិក​ និង​​គ្រឿង​បំលាស់​រថយន្ត​ ​នឹងមាន​សក្តានុពល​ក្នុងការ​បង្កើន​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​កា​ន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​រវាង​ចិន​និង​អាស៊ាន​។​ ​លោក Huang បាន​ថ្លែងថា​: «​យើង​ក៏​កំពុង​លើកកម្ពស់​ពាណិជ្ជកម្ម​អេឡិចត្រូនិក​ឆ្លងដែន​នៅក្នុង​ពិព័រណ៍​ចិន - អាស៊ាន​ឆ្នាំនេះ​»​។ យើង​មើលឃើញថា​វា​ជា​និន្នាការ​ដែល​ជៀស​មិន​រួច​ដែល​នឹង​នាំមក​នូវ​ការធ្វើឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើងដល់​ទម្រង់​ពាណិជ្ជកម្ម​»​។​ ​លោក​លីន​បាន​និយាយ​ដែរ​ថា "​គន្លឹះ​នៃ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​នាពេល​អនាគត​គឺ​ស្ថិតនៅលើ​ទិដ្ឋភាព​ពីរ​គឺ​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​បន្ថែមទៀត​ដើម្បី​ព​ន្លឿ​ន​ដំណើរការ​បើកចំហ​រប​ស់​ចិន​ដូចជា​កាត់បន្ថយ​ពន្ធ​និង​ការបង្កើន​ផលិតកម្ម​និង​ការផលិត​របស់​អាស៊ាន​ដើម្បីឱ្យ​ទំនិញ​អាស៊ាន​កាន់តែច្រើន​ទៅដល់​ប្រទេស​ចិន​"៕ ​
X
5s