អ្វីទៅជាបំណុលសាធារណៈ (Public Debt)?
បើគេនិយាយពីបំណុលសាធារណៈ (Public Debt) គឺគេចង់សំដៅលើចំនួនទឹកប្រាក់ដែលរដ្ឋាភិបាលប្រទេសមួយជំពាក់ភាគីផ្សេងទៀត។ បំណុលដែលជំពាក់នេះមានដូចជា បំណុលដែលជំពាក់លើបុគ្គលឯកជនណាម្នាក់ អាចជាក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្ម ឬរដ្ឋាភិបាលបរទេសជាដើម។ បំណុលសាធារណៈ (Public Debt) ពេលខ្លះគេក៏អាចហៅបានម្យ៉ាងទៀតថា “Sovereign Debt" ផងដែរ។
ទោះបីជាបែបនេះក្តី ជារឿយៗបំណុលសាធារណៈនេះគឺគេសំដៅទៅលើបំណុលជាតិនេះឯង (National Debt)។ ប៉ុន្តែនៅតាមបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនបំណុលជាតិនេះមិនមែនទាល់តែរដ្ឋាភិបាលជំពាក់ទើបហៅថា បំណុលជាតិនោះទេ។ សូម្បីតែរដ្ឋបាលថ្នាក់ខេត្ត និងក្រុងនៃប្រទេសទាំងនោះដែលជំពាក់បំណុលគេ ក៏បំណុលនោះគេហៅបំណុលជាតិដែរ។ បើនិយាយឲ្យបានទូលំទូលាយជាងនេះទៀត បំណុលសាធារណៈគឺជាឱនភាពថវិកាជាតិ (Budget Deficits) ប្រចាំឆ្នាំដែលរដ្ឋមួយមាននៅក្នុងដៃ។ នេះដោយសារតែការចំណាយលើសចំណូលដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសនោះរកបានតាមរយៈគោលនយោបាយពន្ធដាររបស់ខ្លួន និងគោលនយោបាយផ្សេងទៀត។
តើបំណុលសាធារណៈ (Public Debt) ខុសគ្នាពីបំណុលបរទេស (External Debt) ដូចម្តេចខ្លះ? សូមកុំយល់ច្រឡំបំណុលសាធារណៈទៅនឹងបំណុលបរទេស។ បំណុលបរទេសវាគឺជាចំនួនទឹកប្រាក់ដែលរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន ឬ ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មណាមួយជំពាក់វិនិយោគិនបរទេសប៉ុណ្ណោះ។ បំណុលសាធារណៈវាអាចប៉ះពាល់ដល់បំណុលបរទេស ពីព្រោះថាប្រសិនបើអត្រាការប្រាក់នៃបំណុលសាធារណៈកើនឡើង នោះបំណុលឯកជនទាំងអស់ក៏កើនឡើងដែរ។ នេះហើយជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មតែងដាក់សម្ពាធមកលើរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនឱ្យរក្សាបំណុលសាធារណៈនៅក្នុងចំនួនមួយសមរម្យ។
តើការជំពាក់បំណុលរបស់រដ្ឋមួយពីរដ្ឋមួយទៀតសុទ្ធតែជារឿងមិនល្អមែនឬ? បើនិយាយពីបំណុលរបស់រដ្ឋមួយ វាមិនមែនសុទ្ធតែមិនល្អនោះទេ។ នៅក្នុងរយៈពេលខ្លី ទៅមុខ បំណុលសាធារណៈគឺជាមធ្យោបាយដ៏ល្អមួយ និងពេញនិយមសម្រាប់ប្រទេសនានាដើម្បីទទួលបានមូលនិធិបន្ថែមយកមកកសាងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ វាជាមធ្យោបាយដ៏មានសុវត្ថិភាពសម្រាប់វិនិយោគិនបរទេសដើម្បីដាក់ទុនមកវិនិយោគតាមរយៈការទិញចូលមូលបត្របំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះ។ ប្រសិនបើបំណុលសាធារណៈនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងត្រឹមត្រូវ វានឹងជួយធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវស្តង់ដាររស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសនោះ។ នោះក៏ដោយសារតែវាអាចធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានលទ្ធភាពសាងសង់ផ្លូវថ្នល់ ស្ពានថ្មីៗ មន្ទីរពេទ្យ កែលំអប្រព័ន្ធអប់រំ ការបណ្តុះបណ្តាលទីផ្សារការងារ និងផ្តល់ប្រាក់សោធន ជូនពលរដ្ឋជាដើម។ នេះជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចំណាយច្រើននៅពេលបច្ចុប្បន្នជំនួសឱ្យការសន្សំប្រាក់ទុកសម្រាប់ចូលនិវត្តន៍។ នៅពេលដែលចំណាយរបស់ពលរដ្ឋមានការកើនឡើង នោះសេដ្ឋកិច្ចនឹងមានកំណើនដែរ៕
ប្រភព៖ cnbc