តើពន្លឺរបស់ព្រះអាទិត្យផ្ដល់ពណ៌ចម្រុះដល់ជីវិតអ្នកយ៉ាងដូចម្ដេច ?
ហេតុអ្វីពន្លឺអាចឲ្យអ្នកមើលឃើញពណ៌របស់រាល់វត្ថុទាំងឡាយនៅលើភពផែនដីនេះបាន ? តើអ្វីទៅដែលធ្វើឲ្យភ្នែករបស់អ្នកមើលឃើញផ្លែប៉ោមមានពណ៌ក្រហម ឯរថយន្តមួយនោះមានពណ៌ស ? ហេតុអ្វីសំលៀកបំពាក់ដែលមានពណ៌ខ្មៅបញ្ចេញកម្ដៅជាងពណ៌ស ? តើទំនាក់ទំនងអ្វីខ្លះដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធគ្នា ដើម្បីបង្កើតជារឿងរ៉ាវដ៏អស្ចារ្យឲ្យយើងឃើញនៅលើលោកនេះបាន ?
ព្រះអាទិត្យបញ្ចេញពន្លឺរបស់វាក្នុងទម្រង់ជាវិសាលភាពនៃកាំរស្មីអេឡិចត្រូម៉ាញេទិច។ វិសាលភាពនៃកាំរស្មីអេឡិចត្រូម៉ាញេទិចគឺជាក្រុមគ្រួសារមួយ ដែលមានសមាជិក៧នាក់ ឬកាំរស្មី៧ប្រភេទបង្កវាឡើង។ ពន្លឺគឺជាកាំរស្មីអេឡិចត្រូម៉ាញេទិច ដែលមានលក្ខណៈរបស់រលក មានន័យថាពន្លឺធ្វើដំណើរក្នុងទម្រង់ជារលក។ កាំរស្មីប្រភេទនីមួយៗមានចំណុចដូចគ្នានៅត្រង់ល្បឿនដែលវាធ្វើដំណើរក្នុងរយៈពេល១វិនាទីបានចម្ងាយ២៩៩,៧៩២គីឡូម៉ែត្រក្នុងលំហទទេ និងធ្វើដំណើរយឺតជាងនេះនៅក្នុងទឹក។
ដោយសារពន្លឺមានលក្ខណៈរបស់រលក មានន័យថាពន្លឺក៏មានប្រេកង់ឬសំដៅទៅលើចំនួនរលកដែលវាដាលបានក្នុងរយៈពេល១វិនាទី និងថាមពលរបស់វាដែរ។ ថាមពលរបស់ពន្លឺអាស្រ័យនឹងប្រេកង់ដែលវាមាន។ បើកាលណាប្រេកង់របស់វាកាន់តែខ្ពស់ ឬចំនួនរលកដែលពន្លឺដាលបានកាន់តែច្រើន នោះថាមពលរបស់វានឹងកាន់តែខ្លាំង ដែលចំណុច២យ៉ាងនេះហើយដែលកំណត់ពីលក្ខណៈខុសគ្នារវាងប្រភេទកាំរស្មីនីមួយៗ។ កាំរស្មីដែលមានថាមពលខ្សោយនិងប្រេកង់ទាបជាងគេគឺជារលកវិទ្យុ រីឯកាំរស្មីដែលមានថាមពលខ្លាំងនិងប្រេកង់ខ្ពស់ជាងគេក្នុងចំណោមវិសាលភាពនៃកាំរស្មីអេឡិចត្រូម៉ាញេទិចគឺជាកាំរស្មីហ្កាម៉ា។ មិនថាអ្វីក៏ដោយសុទ្ធតែបង្កឡើងពីអាតូម ដែលក្នុងអាតូមមានភាគល្អិតកាន់តែតូចដែលបង្កវាឡើងទៀត។
អាតូមមានប្រូតុងដែលជាបន្ទុកវិជ្ជមាន និងមានបន្ទុកអវិជ្ជមានដែលជាអេឡិចត្រុងវិលជុំវិញណ្វៃយ៉ូអាតូមដែលបង្កឡើងពីប្រូតុងនិងណឺត្រុងជាបន្ទុកណឺត។ អេឡិចត្រុងតម្រៀបគ្នាជុំវិញណ្វៃយ៉ូជាស្រទាប់ ដូចដែលភពនីមួយៗនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យតាមគន្លងរបស់វាដូច្នោះដែរ។ បើទោះជាអេឡិចត្រុងតូចមើលមិនឃើញក៏ដោយ ក៏បន្ទុកអវិជ្ជមាននេះមានថាមពលដែលបង្កវាឡើង។ ស្រទាប់នីមួយៗអាចផ្ទុកថាមពលរបស់អេឡិចត្រុងក្នុងកម្រិតជាក់លាក់របស់វា។
ស្រទាប់ដែលនៅជិតណ្វៃយ៉ូអាតូមបំផុត អាចផ្ទុកថាមពលអេឡិចត្រុងបានតិចជាងគេ ប៉ុន្តែក៏ជាស្រទាប់ដែលមានស្ថិរភាពនឹងនជាងគេបំផុតដែរ ក៏ព្រោះតែវាមានកម្លាំងអគ្គិសនីពីប្រូតុងដែលជាបន្ទុកវិជ្ជមានឆក់ទាញបន្ទុកអវិជ្ជមានឲ្យមកនៅជាប់នឹងណ្វៃយ៉ូ។ នេះមានន័យថាស្រទាប់ដែលនៅខាងក្រៅបង្អស់ អេឡិចត្រុងនៅទីនេះនឹងមិនមានស្ថិរភាពនោះឡើយ។ ស្រទាប់នីមួយៗតំណាងពីកម្លាំងថាមពលដែលវាមាន។ នៅពេលស្រទាប់ដំបូងផ្ទុកអេឡិចត្រុងគ្រប់ចំនួនរបស់វាហើយ នោះអេឡិចត្រុងដែលនៅសល់នឹងរុញឡើងទៅស្រទាប់បន្ទាប់ដែលតំណាងឲ្យថាមពលកាន់តែខ្លាំងរបស់ស្រទាប់បន្ទាប់។
នៅពេលពន្លឺរបស់ព្រះអាទិត្យចាំងមកប៉ះចំផ្លែប៉ោមដែលអាចឲ្យអ្នកមើលឃើញថាជាពណ៌ក្រហម គឺដោយសារតែពន្លឺបង្កឡើងពីភាគល្អិតតូចៗហៅថាphotonដែលមានថាមពលបង្កវាឡើង នៅពេលផ្លែប៉ោមរបស់អ្នកត្រូវពន្លឺរបស់ព្រះអាទិត្យ ទំនាក់ទំនងរវាងភាគល្អិតដែលបង្កផ្លែប៉ោមនិងភាគល្អិតដែលបង្កពន្លឺព្រះអាទិត្យ នឹងចាប់ផ្ដើមឡើង។ photonនឹងលះបង់ថាមពលរបស់វាទៅឲ្យអេឡិចត្រុងនៅក្នុងអាតូមផ្លែប៉ោម។ នៅពេលអេឡិចត្រុងទទួលបានថាមពលបន្ថែម វានឹងឡើងទៅស្រទាប់ខ្ពស់បន្ទាប់ទៀត ដែលជាហេតុនាំឲ្យវាមិនមានស្ថិរភាព។ ដូច្នេះ ដើម្បីស្វែងរកស្ថិរភាពនិងត្រឡប់ទៅកាន់ស្រទាប់ទាបវិញ វាត្រូវលះបង់ចោលនូវថាមពលទាំងប៉ុន្មានដែលវាទទួលបានពីការបន្ទេរពីphoton ហើយថាមពលដែលវាលះបង់នឹងបញ្ចេញក្នុងទម្រង់ជាពន្លឺ។ ពណ៌របស់ពន្លឺដែលវាបញ្ចេញគឺអាស្រ័យនឹងថាមពលដែលវាទទួលបានពីphotonរបស់ពន្លឺព្រះអាទិត្យ។
ក្នុងចំណោមកាំរស្មីទាំង៧ប្រភេទដែលបង្កវិសាលភាពនៃកាំរស្មីអេឡិចត្រូម៉ាញេទិចរបស់ព្រះអាទិត្យ គឺមានតែចំណែកតូចបំផុតមួយនៅក្នុងកាំរស្មី១ប្រភេទប៉ុណ្ណោះដែលអាចមើលឃើញនឹងភ្នែកមនុស្សបាន ដែលគេឲ្យឈ្មោះវាថាពន្លឺមើលឃើញ។ ពន្លឺមើលឃើញនេះគឺជាពន្លឺពណ៌ស ដែលផ្គុំចូលគ្នាដោយពន្លឺ៧ពណ៌របស់ឥន្ទធនូ។ ដូចដឹងស្រាប់មកហើយថា ពន្លឺគឺជារលក ដូចនេះពន្លឺមានប្រេកង់និងថាមពលរបស់វា។ ពណ៌របស់ពន្លឺដែលមានថាមពលខ្លាំងនិងប្រេកង់ខ្ពស់ជាងគេគឺជាពណ៌ស្វាយ និងផ្ទុយមកវិញគឺពណ៌ក្រហម។
ដូចនេះ នៅពេលពន្លឺរបស់ព្រះអាទិត្យចាំងមកប៉ះនឹងផ្លែប៉ោមរបស់អ្នក អេឡិចត្រុងដែលបង្កផ្លែប៉ោមនឹងស្រូបបញ្ចូលពណ៌ទាំងអស់របស់ពន្លឺព្រះអាទិត្យ លើកលែងពណ៌ក្រហមដែលវាចំណាំងផ្លាតត្រឡប់ទៅវិញ ធ្វើឲ្យអ្នកមើលឃើញផ្លែប៉ោមជាពណ៌ក្រហម។ អាវពណ៌ខ្មៅមានកម្ដៅជាងពណ៌ស ក៏ព្រោះតែអាតូមដែលបង្កអាវពណ៌ខ្មៅនឹងស្រូបបញ្ចូលទុកនូវពណ៌ទាំងអស់ ដូចនេះវាមិនចំណាំងផ្លាតជាមួយនឹងពណ៌ណាមួយឡើយ ហេតុនេះថាមពលដែលមាននៅក្នុងពន្លឺរបស់ពណ៌ដែលវាបានស្រូបនឹងបញ្ចេញជាកម្ដៅមកវិញដែលធ្វើឲ្យអ្នកក្ដៅជាងពេលពាក់ពណ៌ផ្សេង។
រីឯអាតូមដែលបង្កអាវពណ៌ស មិនស្រូបបញ្ចូលនូវថាមពលពីពន្លឺរបស់ពណ៌ណាមួយនោះឡើយ ប៉ុន្តែវាចំណាំងផ្លាតត្រឡប់ទៅវិញជាមួយពន្លឺរបស់ពណ៌ទាំងអស់វិញ ហេតុនេះហើយទើបវាមិនមានបញ្ចេញកម្ដៅអ្វីនោះ៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ