ចិន៖ ការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីដល់ប្រទេសតូចៗ ដែលមិនអាចសងត្រឡប់មកវិញ
ប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតលំដាប់ទី២លើលោក សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត ចិន បានប្រើប្រាស់គោលនយោបាយដ៏ទាក់ទាញមួយដែល សារព័ត៌មានអង់គ្លេស The Sun ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា ដាក់ឈ្មោះថា ជាការដាក់អាណានិគមលើបណ្ដាប្រទេសតូចៗ តាមរយៈប្រាក់កម្ចីដ៏ច្រើន ដែលប្រទេសទាំងនោះ មិនអាចសងត្រឡប់វិញបាន។
ក្នុងរូបភាពដែល TheSun បានបង្ហាញថា ស្ថិតនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ប្រធានាធិបតី ស៊ីជិនពីង ប្រទេស ម៉ុងតេណេក្រូ (Muntenengro) ជំពាក់ ៨៦៥ លានផោន Djibouti ជំពាក់ ១,១ពាន់លានផោន Kyrygzstan ជំពាក់ ១,២ពាន់លានផោន Papua New Guinea ជំពាក់ ៤៩៨ លានផោន Samoa ជំពាក់ ១៨១លានផោន ប៉ាគីស្ថានជំពាក់ ៤១ពាន់លានផោន ម៉ាល់ឌីវជំពាក់ ៩៦៨លានផោន ឡាវជំពាក់ ៨៣៨ លានផោន និង Fuji ជំពាក់ ៤៩៦លានផោន។
តាមរយៈការឱ្យប្រាក់កម្ចី មិនអាចសងត្រឡប់មកវិញ ដែលត្រូវបានសារព័តមានអង់គ្លេស ដាក់ឈ្មោះថា "អន្ទាក់បំណុលការទូត (Debt-trap diplomacy) ឬ បំណុលអាណានិគម (Debt colonialism)” នេះ ចង់មិនចង់ ប្រទេសកូនបំណុល ត្រូវតែបង្ខំចិត្តប្រគល់ទ្រព្យសម្បត្តិ ឬដាច់នឹងឱ្យម្ចាស់បំណុល ដាក់មូលដ្ឋានយោធាលើទឹកដីរបស់ខ្លួន។
កំពង់ផែស្រីលង្ការ ដែលចិនរឹបអូសកាន់កាប់ ៩៩ឆ្នាំ
ជាក់ស្ដែងប្រទេសស្រីលង្កាកាលពីឆ្នាំមុន បានប្រគល់កំពង់ផែឱ្យក្រុមហ៊ុនដែលជារបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងគ្រប់គ្រងក្នុងកិច្ចសន្យា ៩៩ឆ្នាំ ដើម្បីជាការឆ្លើយតបបំណុលច្រើនជាង ១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលខ្លួនបានជំពាក់ចិន។ ចំណែកប្រទេស Djibouti ជាមូលដ្ឋានទ័ពសំខាន់អាមេរិកនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ក៏មើលទៅទំនងនឹងប្រគល់ ការគ្រប់គ្រងកំពង់ផែ ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនមានទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងដូចគ្នា។
ខណៈប្រទេស Tonga ក៏ជាប់បំណុលចិនច្រើនផងដែរ ហើយនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសនេះព្រួយបារម្ភថា ប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច និងមានកម្លាំងធំជាងគេលើលោកនេះ អាចនឹងរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ជាតិខ្លួនផងដែរ ហើយលោកក៏ជម្រុញឱ្យបណ្ដាកោះនៅប៉ាស៊ីហ្វិកផ្សេងទៀត ចូលរួមគ្នា ដើម្បីស្នើសុំលុបកម្ចីនេះចោល។ កាលពីខែមេសា កន្លងទៅ បានបង្ហាញនូវមហិច្ឆតាមួយទៀតគឺការចាប់យកប្រទេសដែនកោះ Vanuatu ដើម្បីបង្កើតមូលដ្ឋានយោធាមួយនៅទីនោះ។ បើយោងតាមសេចក្ដីរាយការណ៍របស់ The Times បានឱ្យដឹងថា នេះគឺជាចេតនាមួួយដែលធ្វើឱ្យអូស្ត្រាលី មិនសប្បាយចិត្ត។ Vanuatu ជំពាក់បំណុលចិន ១៩១លានផោន។
ដោយឡែក សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ក៏ខ្ចីបំណុលចិនក្នុងក្របខណ្ឌសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍច្រើនដែរ បន្ថែមពីលើទំហំនៃការវិនិយោគដែលមិនខ្វះបាន ជាពិសេសក្នុងវិស័យសំណង់នាពេលថ្មីៗនេះ។ យោងតាមគេហទំព័រក្រសួងព័ត៌មាន ដែលបានដកស្រង់ប្រសាសន៍របស់ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ថ្លែងក្នុងកម្មវិធី សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការស្ពានអាកាសមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនសែនសុខ ហៅស្ពានអាកាសផ្សារដីហ៊ុយ កាលពីប៉ុន្មានខែមុន បានប្រកាសថា បញ្ហាវត្តមានជនជាតិចិនច្រើននៅកម្ពុជា ពលរដ្ឋមិនគួរបារម្ភនោះទេ ព្រោះវត្តមានពួកគេ គ្រាន់តែជាតម្រូវការនៃការសាងសង់ ព្រោះបច្ចុប្បន្នការវិនិយោគភាគច្រើនជាពិសេសលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ គឺបានមកពីប្រទេសចិន ហើយកម្ពុជាមិនទាន់មានលទ្ធភាព ផ្គត់ផ្គង់អ្នកបច្ចេកទេសនិងកម្មករជំនាញ ឲ្យចិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ដែលតំរូវឲ្យប្រទេសចិនបញ្ជូនអ្នកជំនាញរបស់គេមកកម្ពុជា។ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រកាសផងដែរថា កម្ពុជា-ចិនគឺជាមិត្តភាពដែកថែប ហើយគ្មានការខាតបង់ណាមួយឡើយចំពោះ កម្ពុជាដែលរាប់អានចិនជាមិត្ត។ មិនមែនគ្រាន់តែកម្ពុជាទេ សូម្បីតែប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ ក៏ទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ពីចិន ជាពិសេសលើការនាំចេញទំនិញទៅកាន់ប្រទេសចិន ក៏ដូចជាគោលនយោបាយផ្លូវមួយខ្សែក្រវាត់មួយ៕
ដោយ៖ សុម៉ាលីន