យល់ដឹងពី Marketing Mix 4Ps សម្រាប់អារជីវកម្ម
ម្ចាស់អាជីវកម្មមុ គួរយល់ដឹងពីទ្រឹស្តីទីផ្សារអាជីវកម្មដែលមានឈ្មោះថា Marketing Mix ៤Ps សំរាប់ទីផ្សារផលិតផល និង៧Ps សំរាប់ទីផ្សារសេវាកម្ម។ ប្រសិនបើមិនដឹងវា ច្បាស់ ឬទាំងស្រុងទេ នោះអ្នកនឹងបាត់បង់នូវគ្រឿងផ្សំសំខាន់ៗមួយ ចំនួនដើម្បីភាពរីកចម្រើនទៅមុខជានិរន្តនៃអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនក៏អាចថាបាន។
ក្នុងនិយមន័យរបស់ទ្រឹស្តីទីផ្សារអាជីវកម្ម វាហាក់បីដូចជាសាមញ្ញមែនទែន។ ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ ប្រហែលជាធ្លាប់បានឮច្រើនលើកច្រើនសារ ប៉ុន្តែប្រហែលជាមិនសូវដឹងច្បាស់ថា វាឆ្លុះបញ្ចាំងនឹងផលិតផល ឬសេវាកម្មពិតប្រាកដយ៉ាងណា។
មែនទែនទៅ ទ្រឹស្ដី Marketing Mix 4Ps ឬ 7Ps វាសំដៅទៅដល់ការដាក់ចេញនូវផលិតផល ឬសេវាកម្មឱ្យត្រូវសម្រាប់អតិថិជនគោលដៅ ចំពេលវេលា និងចំកាលៈទេសៈនៃតម្រូវការ។ ទ្រឹស្ដី Marketing Mix មានច្រើនទម្រង់ និងច្រើនផ្នែកដូចជា៖
១). ផលិតផល(Product) ផលិតផល សំដៅទៅលើរបស់របរបង្កើតឡើងឬផលិតឡើងដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់មនុស្សជាក់លាក់មួយក្រុម ឬច្រើនក្រុម។ ផលិតផល អាចជាអរូបី និងរូបី ហើយក៏អាចស្ថិតនៅក្នុងទម្រង់នៃ សេវាកម្មឬទំនិញ។ អ្នកត្រូវតែធានាឱ្យមានប្រភេទផលិតផលដែលត្រឹមត្រូវទៅតាមតម្រូវការទីផ្សាររបស់អ្នក។ ដូច្នេះក្នុងអំឡុងពេលដំណាក់កាលអភិវឌ្ឈន៍ផលិតផល អ្នកទីផ្សារត្រូវតែធ្វើការស្រាវជ្រាវយ៉ាងទូលំទូលាយលើវដ្តរបស់ផលិតផលដែលពួកគេកំពុងបង្កើត។ ផលិតផលមួយមានវដ្ដជាក់លាក់មួយដែលរួមបញ្ចូលដំណាក់កាលនៃកំណើន ដំណាក់កាលឆ្អែត និងដំណាក់កាលឆ្លាក់ចុះនៃការលក់។ វាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់អ្នកធ្វើទីផ្សារដើម្បីកែច្នៃផលិតផលរបស់ពួកគេ ជំរុញតម្រូវការកាន់តែច្រើននៅពេលដែលវាឈានដល់ដំណាក់កាលនៃការធ្លាក់ចុះ។ អ្នកទីផ្សារក៏ត្រូវការបង្កើតផលិតផលចម្រុះឈ្លាសវៃក្នុងការពង្រីកផលិតផលបច្ចុប្បន្នរបស់អ្នកដោយធ្វើពិពិធកម្ម និងបង្កើនភាពខ្លាំងនៃចង្វាក់ផលិតកម្មរបស់អ្នក។ សរុបសេចក្តីមក អ្នកទីផ្សារទាំងអស់ដាច់ខាត់សួរខ្លួនពួកគេថា “តើខ្ញុំអាចផ្តល់ផលិតផលល្អប្រសើរជាងគូប្រកួតប្រជែងអ្វីខ្លះ”? ក្នុងការអភិវឌ្ឈផលិតផលត្រឹមត្រូវ អ្នកត្រូវតែឆ្លើយសំនួរខាងក្រោម:
១) តើអតិថិជនចង់បានអ្វីពីសេវាកម្មរឺផលិតផល? ២) តើអតិថិជននឹងប្រើប្រាស់វាដោយរបៀបម៉េច? ៣) តើអតិថិជននឹងប្រើប្រាស់វានៅកន្លែងណា? ៤) តើលក្ខណៈពិសេសបែបណាដែលផលិតផលត្រូវតែមាន ដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់អតិថិជន? ៥) តើមានលក្ខណៈចាំបាច់អ្វីដែលអ្នកខកខាន? ៦) តើអ្នកកំពុងបង្កើតលក្ខណៈពិសេសដែលអតិថិជនមិនត្រូវការដែរ ឬទេ? ៧) តើផលិតផលឈ្មោះអ្វី? ៨) តើឈ្មោះហ្នឹងវាងាយស្រួលចាំ ឬគេស្គាល់ដែររឺទេ? ៩) តើទំហំនិងពណ៌របស់វាមិចដែរ? ១០) តើភាពខុសគ្នាពីផលិតផលរបស់អ្នកនឹងផលិតផលរបស់គូប្រកួតប្រជែងរបស់អ្នកដោយរបៀបណា? ១១) តើផលិតផលឬសេវាកម្មនោះ មានលក្ខណៈដូចម្តេច? ការរចនាឡើងស្អាតប៉ុណ្ណា?
២). តម្លៃ (PRICE) តម្លៃនៃផលិតផល ជាទឹកប្រាក់ ដែលអតិថិជនមានឆន្ទៈក្នុងការចំណាយទៅលើផលិតផល ឬសេវាកម្ម។ តម្លៃគឺជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់នៃនិយមន័យ ទ្រឹស្តីទីផ្សារអាជីវកម្ម។ វាក៏ជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់មួយនៃផែនការធ្វើទីផ្សារដើម្បីឈានទៅកំណត់ប្រាក់ចំណេញ និងចំណុចរួចខ្លួនរបស់ក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកផងដែរ។ ការកែតម្រូវតម្លៃផលិតផល មានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធំធេងទៅលើយុទ្ធសាស្រ្តទីផ្សារទាំងស្រុងព្រមទាំងជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់ការលក់ និងតម្រូវការរបស់ផលិតផល។ វាជាការងារដែលគួរឲ្យស្មុគស្មាញសម្រាប់អ្នកធ្វើទីផ្សារ ឬម្ចាស់អាជីវកម្ម ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនមួយថ្មីទៅក្នុងទីផ្សារ ឬនៅមិនទាន់បានដាក់ឈ្មោះនៅឡើយទេ នោះទីផ្សារ ឬអតិថិជនគោលដៅរបស់អ្នក គាត់នឹងមិនមានឆន្ទៈក្នុងការចំណាយថវិការខ្ពស់លេីផលិតផលនោះទេ។
ថ្លៃទំនិញ អាចឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីផលិតផលរបស់អ្នកនៅក្នុងកែវភ្នែករបស់អ្នកប្រើប្រាស់។ អ្នកគួរចាំថា ស្ថានភាពមួយចំនួន តម្លៃទាបជាធម្មតា មានន័យថា ជាទំនិញគុណភាពមិនល្អនៅក្នុងការមេីលឃើញរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ បើគាត់បៀបធៀបទៅគូប្រកួតប្រជែងរបស់អ្នក។ ដោយឡែកបើតម្លៃដែលខ្ពស់ពេក នឹងធ្វើឲ្យការចំណាយច្រើនលើសពីផលប្រយោជន៍ដែលទទួលបាន ក្នុងកែវភ្នែករបស់អតិថិជន ដែលពួកគេអាចនឹងស្ទាក់ស្ទ័រ។ ហេតុដូចនេះហេីយ ពួកគេនឹងឲ្យតម្លៃទៅលើប្រាក់របស់ពួកគេជាងផលិតផលរបស់អ្នក។ ត្រូវប្រាកដថា អ្នកត្រូវពិនិត្យមើលតម្លៃរបស់គូប្រកួតប្រជែង និងតម្លៃដែលសមស្របតាមហាងឆេងហើយចាប់កំណត់តម្លៃផលិតផលឬសេវាកម្មរបស់អ្នក។នៅពេលកំណត់តម្លៃទំនិញ អ្នកទីផ្សារគួរពិចារណាថា តម្លៃដែលគាត់យល់ឃើញហ្នឹងវាសមស្របនឹង ផលិតផលដែលផ្តល់ជូនទៅឬអត់។
នេះគឺជាសំណួរសំខាន់មួយចំនួនដែលអ្នកគួរសួរខ្លួនឯងនៅពេលអ្នកកំពុងចង់កំណត់តម្លៃផលិតផល៖ ១) តើអ្នកត្រូវចំណាយប៉ុន្មានដើម្បីផលិតទំនិញហ្នឹង? ២) តើអតិថិជនយល់ឃើញបែបម៉េចទៅលើទំនិញរបស់អ្នក? តើតម្លៃបច្ចុប្បន្នរបស់ផលិតផល អាចខ្ពស់ជាង ឬទាបជាង តម្លៃរបស់គូប្រគួតប្រជែង?
៣. ទីកន្លែង (PLACE) ឬការចែកចាយ ទីកន្លែងឬច្រកចែកចាយ គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃនិយមន័យផលិតផលចម្រុះ អ្នកត្រូវរៀបចំ និងចែកចាយផលិតផលទៅកន្លែងណាដែលអតិថិជនមានសក្តានុពលមានតម្រូវការ និងអាចស្វែងរកបានដោយងាយ។ នេះភ្ជាប់មកជាមួយនូវការយល់ដឹងយ៉ាងជ្រាលជ្រៅអំពីទីផ្សារគោលដៅរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើអ្នកស្គាល់ពីអតិថិជនគោលដៅរបស់អ្នកកាន់តែច្បាស់ នោះអ្នកនឺងអាចរកឃើញ នូវទីកន្លែង និងបណ្តាញ ឬច្រកចែកចាយ តដ៏មានប្រសិទ្ធិភាព បៀបដូចជាអ្នកកំពុងលក់ផ្ទាល់ជាមួយទីផ្សាររបស់អ្នកតែម្តង។
យុទ្ធសាស្រ្តចែកចាយមួួយចំនួនដែលអ្នកគួរតែពិចារណាដូចជា៖ ១) ការពឹងផ្អែកលើតំណាងចែកចាយ ២) តំណាងចែកចាយផ្តាច់មុខ ៣) សិទិ្ធលក់បន្ត ៤) តើអតិថិជនរបស់អ្នករកមើលសេវាកម្មឬផលិតផលរបស់អ្នកនៅកន្លែងណា? ៥) តើអតិថិជនរបស់អ្នករកមើលសេវាកម្មឬផលិតផលរបស់អ្នកនៅពេលណា? ៦) តើហាងបែបណាខ្លះដែលអតិថិជនសក្តានុពលអញ្ញើញចូលទៅ? ពួកគេចូលផ្សារធំៗ ផ្សារទំនើប ឬតាមហាងតូចៗតាមដងផ្លូវ និងតាមបណ្តាអនឡាញ។ ៧) តើអ្នកទាក់ទងបណ្តាចែកចាយខុសគ្នាដោយរបៀបណា? ៨) តើយុទ្ធសាស្រ្តចែកចាយរបស់អ្នកខុសគ្នាពីដៃគូប្រកួតប្រជែងរបស់អ្នកយ៉ាងដូចម្តេច? ៩) តើអ្នកត្រូវការកម្លាំងលក់ខ្លាំងដែរឬទេ? ១០) តើអ្នកត្រូវការលក់នៅក្នុងហាងតាមអនឡាញដែរឬទេ? ១១) តើអ្នកត្រូវការចូលរួមក្នុងពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មដែរឬទេ?
៤. ការផ្សព្វផ្សាយ(PROMOTION) ការផ្សព្វផ្សាយគឺជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់នៃទីផ្សារព្រោះវាជួុយបង្កើនឈ្មោះម៉ាកយីហោដ៏សំខាន់ និងការបង្កើនការលក់។ ការផ្សព្វផ្សាយ មានផ្នែកផ្សេងៗជាច្រើនដូចជា៖ ១) ផ្សាយតាមមធ្យោបាយប្រពៃណី Traditional ដូចជាទូរទស្សន៍ វិទ្យុ ទស្សនាវដ្ដី កាសែត ២) ទំនាក់ទងសាធារណៈ កម្មវិធីតាំងពិរពណ៌ កម្មវិធីផ្សេងៗ ៣) ចរន្តបែបទំនើប ឌីជីថលមេឌៀរ Facebook ឬ Online Media. ៤) តាមមធ្យោបាយផ្សេងៗទៀតដូចជា Billboard ឬ Outdoor ជាទូទៅ ការផ្សព្វផ្សាយគ្របដណ្តប់លើវិធីសាស្រ្ត ទំនាក់ទំនងដែលត្រូវបានបង់ថ្លៃទៅលើផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតាមទូរទស្សន៍ វិទ្យុ បោះពុម្ពផ្សាយដូចជាកាសែតនិងទស្សនាវដ្តី តាមប្រព័ន្ធអីុនធឺណិត។ ក្នុងសម័យកាលបច្ចុប្បន្ន ហាក់ដូចជាមានការផ្លាស់ប្តូរការពីផ្តោតលើប្រព័ន្ធមិនមែនអុីនធឺណេតទៅជាប្រព័ន្ធអុីនធឺណេតលើពិភពលោក។
ផ្ទុយទៅវិញទំនាក់ទំនងសាធារណៈគឺជាទំនាក់ទំនងដែទូទៅដោយគ្រាន់តែបង់ចំណាយតិចតួច រួមបញ្ចូលទាំងការចេញផ្សាយព័ត៌មាន ការតាំងពិពណ៌ កម្មវិធី Sponsorship សិក្ខាសាលាសន្និសីទ និងព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗ។ ពាក្យសម្តីនិយាយតៗគ្នាពីមាត់ ១ ទៅមាត់ ១ (word of mouth) ក៏ជាប្រភេទនៃការធ្វើការផ្សេព្វផ្សាយផលិតផលមួយផងដែរ។ ការនិយាយតៗគ្នាគឺជាការប្រាស្រ័យទាក់ទងក្រៅផ្លូវការអំពីអត្ថប្រយោជន៍របស់ផលិតផលដោយអតិថិជនពេញចិត្ត និងបុគ្គលផ្ទាល់ខ្លួនធម្មតា។ បុគ្គលិកផ្នែកលក់ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងធ្វើអោយមានការនិយាយតៗគ្នាពីផលិតផលរបស់យើង។ ពាក្យសម្ដីនិយាយតៗគ្នា ក៏អាចផ្សាយនៅលើអុីនធឺណែតបានផងដែរ។ ទទួលបានប្រសិទ្ធិភាពហើយវាមានសក្តានុពលក្នុងការក្លាយជាទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មានតម្លៃបំផុតមួយដែលអ្នកអាចបង្កើនប្រាក់ចំណេញទៅលើបណ្តាញអនឡាញ។,
ក្នុងការបង្កើតយុទ្ធសាស្រ្ត លើកកម្ពស់ផលិតផលប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពអ្នកត្រូវឆ្លើយសំណួរដូចខាងក្រោម: ១) តើអ្នកអាចផ្ញើសារពាក្យពេជចន៍ក្នុងការធ្វើទីផ្សារទៅអតិថិជនសក្តានុពលរបស់អ្នកយ៉ាងដូចម្តេច? ២) តើពេលណាដែលជាពេលវេលាដ៏ល្អបំផុតដើម្បីផ្សព្វផ្សាយផលិតផលរបស់អ្នក? ៣) តើអ្នកអាចទៅចាប់យកទស្សនិកជន និងអ្នកទិញដែលមានសក្តានុពលរបស់អ្នកតាមរយៈការ ផ្សព្វផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ដែរឬទេ? ៤) តើវាល្អបំផុតក្នុងការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមក្នុងការជំរុញផលិតផលឬទេ? ៥) តើយុទ្ធសាស្រ្តផ្សព្វផ្សាយគូប្រជែងរបស់អ្នកគឺជាអ្វីខ្លះ?